Wanneer naar een fertiliteitspsycholoog gaan en wat u kan verwachten?

Onvruchtbaarheid treft ongeveer 9% van de mannen en ongeveer 10% van de vrouwen tijdens hun vruchtbare periode. Hoewel onvruchtbaarheid relatief vaak voorkomt, verandert dat niets aan het feit dat het een enorm uitdagende en isolerende ervaring kan zijn. Daarom kan het helpen om bij een psycholoog gespecialiseerd in fertiliteit langs te gaan.

Onvruchtbaarheid heeft namelijk niet enkel een fysieke impact, ook de mentale gezondheid lijdt eronder. Mensen die met onvruchtbaarheid te maken krijgen, hebben vaak schuldgevoelens of komen in een depressie terecht. De stress die veroorzaakt wordt door de vruchtbaarheidsproblemen heeft ook z’n effect op iemands relatie.

Een sterk netwerk, dat steun biedt, is belangrijk voor iedereen die moeilijk zwanger wordt. Maar soms kan een beetje professionele hulp geen kwaad. Je hoeft je daar helemaal niet voor te schamen. Integendeel! Jij zorgt voor jezelf. Een fertiliteitspsycholoog zal je ondersteunen doorheen deze uitdagende tijd.

Als je vragen hebt over onvruchtbaarheidsbegeleiding of psychologische hulp omdat je kinderwens maar niet vervult raakt, zoek dan niet verder. Wij zijn er om al je vragen te beantwoorden.

Waarom een fertiliteitspsycholoog?

De diagnose van onvruchtbaarheid is een harde realiteit. Zoals bij elke vorm van verlies ga je door verschillende stadia van schuld, angst en schaamte. Net daarom kan een fertiliteitspsycholoog zo belangrijk zijn. Het is een vorm van therapie die erop gericht is mensen die met onvruchtbaarheid te maken hebben te helpen omgaan met de diagnose. Zo’n verdict brengt zowel op emotioneel als op lichamelijk vlak verschillende uitdagingen met zich mee.

Het doel van sessies bij een fertiliteitspsycholoog is afhankelijk van het feit of je als vrouw alleen komt of met je partner.

koppel zit bij een fertiliteitspsycholoog om te praten over hun kinderwens
Studies tonen aan dat onvruchtbaarheid alle aspecten van het leven beïnvloedt, gaande van de fysieke, psychologische, emotionele, sociale, culturele en financiële status van koppels.
Net daarom kan het soms voelen alsof je wereld en je relatie in elkaar storten. Een overweldigend gevoel en je weet niet meteen hoe je het moet herstellen. Gelukkig kan een psycholoog je handvaten aanreiken om hiermee om te gaan.

Hoewel het nieuws voor iedereen verschrikkelijk is, is de hele ervaring rond onvruchtbaarheid erg verschillend voor mannen en vrouwen. Het verlies valt soms moeilijk onder woorden te brengen, waardoor je partner het ook minder goed kan begrijpen.

Uit onderzoek blijkt dat vrouwen meer bereid zijn om een open en eerlijk gesprek te voeren over hun vruchtbaarheidsproblemen dan mannen. Dit kan problematisch zijn voor  een gezonde communicatie. Koppels zijn het ook niet altijd eens met elkaar over wanneer en hoe ze het onderwerp kunnen bespreken met vrienden of familie.

De uitdagingen stoppen niet bij de diagnose. Veel koppels kiezen voor geassisteerde voorplantingstechnologie (ART) zoals IVF om toch zwanger te proberen raken. Deze koppels beseffen vaak dat de fysieke impact van deze procedures  een negatief effect op hun seksleven zou kunnen hebben. Een IVF-procedure vraagt immers veel van je lichaam.

Het kan ook moeilijk zijn om als koppel te beslissen hoe lang je blijft proberen. Want wanneer is het tijd om te stoppen? Wanneer ga je over tot alternatieven zoals adoptie, draagmoederschap of spermadonatie? Het is een moeilijke vraag en het antwoord is wellicht voor iedereen anders.

Bij een fertiliteitspsycholoog hou je de communicatielijnen tussen jou en je partner open. Je bespreekt je kinderwens, je gevoelens en je ervaringen met elkaar. Zo leer je elkaars reactie ook beter begrijpen en kan je elkaar optimaal steunen.

Betere communicatie betekent betere ondersteuning. Betere ondersteuning zorgt op zijn beurt voor minder conflicten. En ook dat is het doel van onvruchtbaarheidsbegeleiding.

Onvruchtbaarheid is als een kasseiweg bewandelen op hoge hakken. Moeilijk en pijnlijk. Maar als je je gesteund voelt, is het toch een beetje makkelijker.

Hoe ziet psychologische begeleiding bij vruchtbaarheidsproblemen eruit?

Het aantal sessies varieert per koppel. Sommige koppels merken al na 9 à 12 sessies vooruitgang. Andere hebben wat meer tijd nodig. Alles is afhankelijk van de situatie.

De psychologische gevolgen van vruchtbaarheidsproblemen zijn reëel. Vrouwen vertonen dezelfde angst- en depressiecijfers als vrouwen die aan kanker of een hartaandoening lijden.

Iedere fertiliteitspsycholoog gaat anders te werk, maar het doel is altijd hetzelfde: het identificeren van de bron van de depressie en/of angst en je handvaten geven om ermee te kunnen omgaan.

Afhankelijk van de specifieke problemen waar een persoon of koppel mee te maken heeft, zal elke sessie gericht zijn op het aanpakken van deze problemen. Ga je als koppel? Dan kan de focus liggen op jullie communicatie en elkaar begrijpen.

Je psycholoog is je gids en leert je omgaan met deze emoties. Want soms weten we gewoon zelf niet hoe we het allemaal moeten aanpakken. En ook dat is helemaal oké.

Tijdens een eerste sessie bespreek je voornamelijk de basis. Denk maar aan je medische voorgeschiedenis, je diagnose, hoe lang je al tracht om je kinderwens te vervullen, enzovoort.

Als koppel ga je waarschijnlijk elk je persoonlijke ervaringen delen tijdens de sessies. Hoe beïnvloedt het traject jou. Dr. Connie Shapiro, een vruchtbaarheidspsycholoog, stelt dat het aan iedereen vragen wat voor hen belangrijk is, helpt bij het bepalen van een behandelingsplan op maat van een koppel.

Als je sperma- of eiceldonatie overweegt, zullen psychologen vaak de stigma’s of angsten bespreken, die met deze procedures gepaard gaan. Vaak zijn ouders bezorgd dat het gebrek aan een biologische band ervoor zal zorgen dat de relatie tussen ouder en kind stroef verloopt. Of dat de maatschappij de relatie tussen ouder en kind anders zal percipiëren.
Vrouw zit met gebogen hoofd bij een negatieve zwangerschapstest.

Psychologen kunnen koppels helpen om te bepalen wat de beste manier is om dit later ook aan het kind te vertellen. Om zo te vermijden dat er grote familiegeheimen ontstaan.

Een fertiliteitspsycholoog zal je ook op andere gebieden bijstaan. Zo zal hij of zij je informeren over medische, juridische en psychologische aspecten van conceptie via derden. Zo kan je je als koppel zeker voelen bij je keuze om voor bepaalde alternatieven te kiezen.

Een fertiliteitspsycholoog vinden

Leg in eerste instantie je oor te luisteren bij je fertiliteitskliniek. De kans is groot dat zij je iemand kunnen aanbevelen. Heb je geen vaste fertiliteitskliniek? Dan kan je ook online zoeken. Vaak vind je een lijst met psychologen die gespecialiseerd zijn in fertiliteit en/of een kinderwens.

Ga je contact opnemen met een psycholoog? Hou dan deze vragenlijst bij de hand:

  • Heb je ervaring met het begeleiden van mensen met fertiliteitsproblemen?
  • Zijn de sessies individueel of als koppel?
  • Hoe vaak zouden de sessies plaatsvinden?
  • Hoeveel kosten de sessies?
  • Valt dit onder de ziekteverzekering?

Met deze vragen krijg je een beeld van wat je kan verwachten indien je met deze persoon samenwerkt.

Hoeveel kost een vruchtbaarheidspsycholoog?

Het totale kostenplaatje van een fertiliteitspsycholoog is afhankelijk van een aantal factoren. De meeste ziekenfondsen komen gedeeltelijk tussen in de kosten voor psychologische hulp. Hoeveel precies, is niet wettelijk bepaald en hangt dus af van het ziekenfonds waarbij je aangesloten bent.

Hoe weet ik of ik vruchtbaarheidstherapie moet volgen?

Iedereen die  te maken krijgt met vruchtbaarheidsproblemen, kan op één of andere manier baat hebben bij vruchtbaarheidstherapie. Echter wil of kan niet iedereen zich dat veroorloven.

De uiteindelijke keuze ligt bij jou. Wij raden het wel aan, zeker in volgende situaties:

  • Wanneer u voelt dat uw vruchtbaarheidsproblemen leiden tot gevoelens van extreme angst en depressie.
  • Wanneer je relatie negatief beïnvloed wordt door de nog onvervulde kinderwens.
    Sommige onderzoeken tonen aan dat koppels die te maken hebben met vruchtbaarheidsproblemen eerder uit elkaar gaan. De druk van onvruchtbaarheid op een relatie valt niet te onderschatten.
  • Wanneer je een behandelkeuze moet maken.
    Beslissen welke behandelingsplan het best bij je past, is niet eenvoudig en kan behoorlijk ontmoedigend zijn. Zeker omdat er zoveel opties zijn. Het ene koppel is voorstander van adoptie, het andere koppel kiest voor donatie en sommige koppels beslissen om hun kinderwens op te bergen.
  • Wanneer je het moeilijk hebt om te aanvaarden dat een biologisch kind geen deel is van jouw toekomst.
    Het is een zware klap wanneer je heel graag mama of papa wil worden. Het is een bittere pil om te slikken en zeker geen schande om professionele hulp te zoeken om dit een plaats te geven.

Door erover te praten met je psycholoog kun je open en eerlijk bepalen wat goed is voor jou en je gezin.

Is een fertiliteitspsycholoog iets voor jou?

Twijfel je of een fertiliteitspsycholoog iets voor jou is, dan kan het misschien een goed idee zijn om het eens te proberen. Je kan er alleen maar bij winnen. Vind je het toch maar niets, dan is er niemand die jou verplicht de sessies verder te zetten. Maar wie weet is vruchtbaarheidstherapie net wat je nodig hebt om de last op je schouders wat te verlichten. Waarom zou je het alleen doen als er mensen zijn die je kunnen ondersteunen.

 

2023-376/BENL, date of creation 01/2024