Liet jij je eicellen invriezen en wil je overgaan tot een vruchtbaarheidsbehandeling? Of denk je erover na om je eicellen te laten invriezen, maar weet je niet zeker wat de vervolgstappen zijn? Blijf dan zeker lezen. Want in dit artikel gaan we dieper in op de IVF-behandeling en de ICSI-behandeling.
IVF staat voor “in-vitrofertilisatie”. In een fertiliteitslaboratorium worden de eicellen bevrucht met zaadcellen. Deze laatste kunnen afkomstig zijn van je partner of van een donor. De eicellen en zaadcellen worden samengebracht in een specifiek schaaltje met speciale vloeistoffen en in een incubator geplaatst. Na 12 tot 20 uur is zichtbaar of de eicel normaal bevrucht is. Als de bevruchting gelukt is, wordt het embryo maximum 5 dagen later in de baarmoeder geplaatst. Dit duurt slechts een 10-tal minuten. De terugplaatsing van het embryo verloopt via de vagina en is bovendien volledig pijnloos.
Zodra het embryo veilig plaatsgenomen heeft in je baarmoeder, kan je je dagelijkse activiteiten hervatten. Je kan opnieuw gaan werken of naar de bioscoop, inkopen doen, enzovoort. Algemeen wordt geadviseerd om de eerste dagen zware inspanningen, zoals sport, te vermijden. Ook een bezoekje aan de wellness, meer bepaald stoombad of sauna, stel je beter even uit.
Na 2 weken volgt dan de zwangerschapstest.
Een ICSI-behandeling, of voluit een Intra Cytoplasmatische Sperma Injectie, wordt vaak gebruikt in gevallen waarbij een IVF-behandeling geen optie is. Dit kan bijvoorbeeld te wijten zijn aan de slechte kwaliteit van de zaadcellen of eerder mislukte IVF-pogingen.
Bij een ICSI-behandeling wordt één van de zaadcellen in een laboratorium opgezogen in een glazen naald. Nadien wordt deze ingebracht in één van de eicellen. Voor deze behandeling worden enkel rijpe eicellen gebruikt om de slaagkans te verhogen. Eenmaal de bevruchting gelukt is, wordt het embryo maximum vijf dagen later in de baarmoeder geplaatst.
Gebruik je ingevroren eicellen? Dan wordt eerst bepaald hoeveel eicellen ontdooid worden om vervolgens een vruchtbaarheidsbehandeling te ondergaan.
Indien je je eicellen niet liet invriezen, moeten er eerst nog een aantal stappen gezet worden voor de bevruchting kan plaatsvinden. Het gaat hierbij om de stimulatie van je eierstokken door middel van hormoontherapie. Gedurende enkele weken krijg je een hormoonbehandeling waarna de eicellen via een eicelpunctie wordt geoogst.
Er zijn verschillende redenen waarom vrouwen kiezen voor een vruchtbaarheidsbehandeling. Eén van die redenen kan zijn omdat de natuurlijke vruchtbaarheid is afgenomen door bijvoorbeeld littekenweefsel of je leeftijd.
Zowel je baarmoeder als je eicellen worden ouder. Voor je eicellen betekent dit concreet dat ze in hoeveelheid afnemen, maar ook dat de kwaliteit erop achteruit kan gaan. Dit heeft alles te maken met de celdeling van de eicel. Dit is een belangrijke stap in het proces waarbij de eicel zich klaarmaakt voor een eventuele bevruchting. Hoe ouder je wordt, hoe moeilijker die deling verloopt, met mogelijke afwijkingen tot gevolg. In dat opzicht is het laten invriezen van je eicellen op jongere leeftijd juist een slimme zet. Zeker als je het moederschap niet volledig uitsluit, maar je vandaag nog niet klaar voelt voor deze grote stap. Op deze manier behoud je de jeugdigheid van je eicellen.
Wanneer je voor een vruchtbaarheidsbehandeling kiest zonder ingevroren eicellen, maar met net geoogste eicellen, kan je leeftijd een groot verschil maken.
Net zoals bij iedere medische behandeling, dragen ook een IVF en ICSI-behandeling bepaalde risico’s met zich mee. Deze kunnen zich doorheen de behandeling uiten.Hou steeds rekening met volgende risico’s:
Je eierstokken kunnen overreageren op de hormoonbehandeling. In dat geval zal je fertiliteitsarts bekijken wat de beste optie is in jouw situatie. Mogelijks wordt beslist om de dosis aan te passen, maar ook een stopzetting van de behandeling is een mogelijkheid.
De symptomen van overgestimuleerde eierstokken:
Merk je één van deze symptomen op tijdens je behandeling, contacteer dan onmiddellijk je behandelende arts.
In tegenstelling tot wat je soms hoort circuleren, kan je na het invriezen van je eicellen nog steeds op natuurlijke wijze zwanger worden. De procedure om je eicellen te laten invriezen heeft in geen geval invloed op je natuurlijke vruchtbaarheid.
Wat wel invloed heeft, is de leeftijd van je eicellen, want die beïnvloeden mee de kwaliteit. Wil je hier meer informatie over? Wij hebben verschillende blogs waarin we dieper ingaan op het verband tussen leeftijd en vruchtbaarheid.
Heb je na het lezen van dit artikel nog vragen over een vruchtbaarheidsbehandeling? Dan kan je altijd een kijkje nemen bij onze veelgestelde vragen of klop gerust aan bij je huisarts of gynaecoloog voor persoonlijk advies.
In België zijn er meer dan 25 fertiliteitsklinieken waar je terecht kan voor meer informatie of om je eicellen te laten invriezen. Vind een fertiliteitskliniek in je buurt.
2022-233/BENL, date of creation 09/2022
Bij de ene gaat het vanzelf, de andere moet maandenlang, misschien zelfs jaren proberen. En mogelijk zelfs alternatieve manieren zoeken om hun kinderwens in vervulling te laten gaan. Wie probeert om zwanger te worden, kan maar beter goed voor z’n lichaam zorgen. Dat geldt zowel voor vrouwen als voor mannen. Een gezonde levensstijl biedt geen zekerheid, het vergroot wel je kansen.
Beweeg voldoende
Naast voeding is ook bewegen een belangrijk onderdeel van een gezonde levensstijl. Ga iedere dag voor een goede portie beweging. Dat betekent niet dat je iedere dag moet zweten in de fitness. Kies voor een mooie afwisseling tussen lichte, matige en intense vormen van beweging.
Wees attent voor ziektes en infecties
Bepaalde ziektes kunnen je vruchtbaarheid danig beïnvloeden. Sommige infecties komen pas aan het licht wanneer er zich vruchtbaarheidsproblemen voordoen. Denk maar aan asymptomatische seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s). Ook medicatie kan je fertiliteit verminderen. In bovenstaande artikels vind je heel wat informatie terug over mogelijke gevolgen van ziektes en medicatie.
Slaap genoeg
Om gezond zwanger te worden is slaap een belangrijke factor. Wie voldoende uren slaap inklokt, verzorgt z’n lichaam. Je hebt tijd nodig om tot rust te komen en te recupereren van drukke dagen.
Stop met roken en alcohol
Hoe beter jij voor je lichaam zorgt, hoe beter voor je toekomstige baby. Laat sigaretten en alcohol links liggen als je voor een kind wil gaan. Zo kan je gezonder zwanger worden en verklein je de kans op mogelijke complicaties.
Lichamelijke inefficiënties
Soms doe je alles goed en blijkt er iets lichamelijks aan de hand te zijn waardoor je moeilijker zwanger wordt. Dat kan bijvoorbeeld te maken hebben met je hormonenhuishouding. Merk je problemen om zwanger te worden? Raadpleeg dan je arts.
Onzekerheid
Een onvervulde kinderwens en vruchtbaarheidsproblemen leggen vaak een zware psychologische druk op koppels. Zowel mannen als vrouwen lijden onder de onzekerheid, de hoop en de teleurstelling. De emotionele ballast is zwaar.
Maatschappelijke druk
Daarnaast speelt ook de druk van buitenaf een rol. Hoe goed men het ook bedoelt, familie en vrienden kunnen onwetend heel wat zout in de wonde strooien. Hoe lang is het geleden dat jij de vraag kreeg “en kinderen?” of een grappig bedoelde opmerking over je tikkende biologische klok. Leuk is anders. Want of je nu een kinderwens hebt of niet, zo’n opmerkingen zijn nooit prettig.
Geheimhouding
Ondanks pijnlijke opmerkingen van familie en vrienden houden we vruchtbaarheidsproblemen en een vurige kinderwens vaak angstvallig geheim. Onze omgeving blijft zo volledig in het ongewisse. De zelfopgelegde geheimhouding opheffen, kan helpen om dergelijke situaties te vermijden. Maar dat is een gesprek tussen jullie als koppel. Het is volledig aan jou en je partner om te bepalen hoe jullie het aanpakken. Wil je het niet met anderen delen? Licht je een goede vriend(in) in? Communiceer je heel open met iedereen? Je beslist zelf wat voor jullie als koppel het beste werkt.
Onbegrip
Niet iedereen reageert op dezelfde manier wanneer je hen inlicht over vruchtbaarheidsproblemen. Sommige mensen overladen je met goedbedoeld, maar ongevraagd, advies waardoor jij je plots erg klein voelt. Anderen stellen lastige vragen of lijken de situatie te minimaliseren.
Impact van mentaal welzijn op vruchtbaarheid
Je psychologische gezondheid is altijd belangrijk, met of zonder kinderwens. Maar in welke mate kan het je vruchtbaarheid beïnvloeden? Je bent heus niet de enige die zich daarover vragen stelt. In bovenstaande artikels vind je alvast heel wat antwoorden terug.
Het ene voedingsmiddel is het andere niet. Wat jij op tafel tovert kan je vruchtbaarheid in bepaalde mate beïnvloeden. Zo is het ondertussen wel algemeen geweten dat je alcohol beter vermijdt wanneer je zwanger wilt worden. Maar daarnaast is het ook belangrijk om voldoende vitamines op te nemen zodat je bloedspiegel helemaal goed zit.
Zowel mannen als vrouwen doen er goed aan bewust bezig te zijn met hun gezondheid en eetgewoontes. Dit zou namelijk de kwaliteit van ei- en zaadcellen kunnen verbeteren.
Deze voeding vermijd je beter voor je zwangerschap
Sommige voedingsmiddelen ga je beter uit de weg wanneer je probeert zwanger te worden. Denk maar aan alcohol. Over het algemeen raden artsen ook aan om gematigd om te gaan met cafeïne. Niet enkel tijdens, maar ook voor je zwangerschap. Ook rauwe vis of vlees kan je maar beter vermijden. Was je groenten en fruit ook grondig voor je het opeet.
Infecties van welke aard ook kunnen schadelijk zijn voor het goed functioneren van het menselijk lichaam, vooral als ze onbehandeld blijven. Een bepaald aantal infecties blijken het voortplantingssysteem van zowel mannen als vrouwen aan te tasten. Met subfertiliteit of onvruchtbaarheid tot gevolg.
Onvruchtbaarheid door infecties is geen ongewoon probleem, zowel bij vrouwen als bij mannen. Het is zelfs zo dat infecties in het mannelijke voorplantingsstelsel verantwoordelijk zijn voor ongeveer 15% van alle gevallen van infertiliteit bij mannen, terwijl 2,5% van alle vrouwen op 35-jarige leeftijd onvruchtbaar wordt als gevolg van een bekkenonsteking.
Bekkeninfecties bij vrouwen worden vaak veroorzaakt door schade aan de eileiders of andere voortplantingsorganen. Hierdoor raakt de voorplantingscyclus verstoord,wat op zijn beurt kan leiden tot onvruchtbaarheid. Vaak ligt een onbehandelde seksueel overdraagbare aandoening (soa) aan de basis van de infectie, maar dat is zeker niet altijd het geval.
Deze infecties leiden het vaakst tot onvruchtbaarheid bij vrouwen:
Het goede nieuws is dat je bekkenontsteking kan voorkomen door een soa vroegtijdig te behandelen. Het slechte nieuws is dat veel vrouwen die besmet zijn met chlamydia of gonorroe geen symptomen ervaren. De enige manier om ervoor te zorgen dat seksueel actieve vrouwen niet besmet raken, is door veilig te vrijen en je regelmatig te laten testen.Vrouwen met bekkenontsteking ervaren vaak symptomen zoals buik- en rugpijn, onregelmatige menstruatie, ongewone vaginale afscheiding, misselijkheid en/of braken. Maar dat is niet voor iedereen zo. Sommige vrouwen ervaren helemaal geen symptomen. Als bekkenontsteking in een vroeg stadium wordt ontdekt, kan het zelfs behandeld worden met een antibioticakuur van 14 dagen.
Zo’n 15% tot 20% van de vrouwen die bekkenontsteking hebben gehad, kregen ook te maken met vruchtbaarheidsproblemen. Het feit dat bekkenontsteking vaak voorkomen kan worden, laat zien hoe belangrijk het is dat vrouwen ingelicht worden over soa’s en hoe ze zichzelf en hun seksuele partners kunnen beschermen.
Tubaire afwijkingen kunnen optreden wanneer de eileiders van een vrouw ontstoken raken door een infectie. Daardoor komt de bevruchting in het gedrang. Veel vrouwen met bekkenontsteking ontwikkelen later tubaire afwijkingen, maar tubaire afwijkingen kunnen ook op zichzelf ontstaan. Ook hier kunnen onbehandelde soa’s de boosdoener zijn. Maar het is zeker niet de enige oorzaak. In 13% van de gevallen worden tubaire afwijkingen veroorzaakt door endometriose. Bij deze aandoening groeit er littekenweefsel dat de eileiders blokkeert.
Vrouwen met tubaire afwijkingen ervaren vaak geen uiterlijke symptomen. Ze weten misschien niet dat ze aangetast zijn tot ze zwanger proberen te worden. Afhankelijk van de beschadiging van de eileiders, kan chirurgie een optie zijn om vrouwen te helpen om natuurlijk zwanger te worden. Zijn de eileiders toch te beschadigd? Dan biedt ivf de beste kans op een succesvolle zwangerschap.
Veel vrouwen met bacteriële vaginose vertonen geen symptomen, maar degenen die dat wel doen klagen over vaginale afscheiding met een visachtige geur, vaginale jeuk, een branderig gevoel bij het plassen en witte of grijze afscheiding. De infectie kan worden behandeld met een antibioticakuur. Blijft bacteriële vaginose onbehandeld? Dan kan het leiden tot bekkenontsteking en andere schade die op lange termijn vruchtbaarheidsproblemen kunnen veroorzaken. Uit onderzoek bleek dat 19% van de onvruchtbare vrouwen ook bacteriële vaginose heeft.
Om ervoor te zorgen dat bacteriële vaginose zich niet verspreidt, moeten vrouwen zich onthouden van seksuele activiteiten totdat de infectie volledig behandeld is. Je kan bacteriële vaginose ook voorkomen. Daarvoor moet je er een goede vaginale gezondheidsetiquette op na houden, zoals ademend ondergoed dragen en agressieve zeep vermijden.
Veel HPV-stammen gaan vanzelf over. Degene die dat niet doen, kunnen een negatief effect hebben op het resultaat van een ivf-traject en andere geassisteerde voortplantingstechnieken. Vrouwen kunnen zichzelf beschermen tegen HPV door veilig te vrijen. Er bestaan ook vaccins die hen tegen veel HPV-stammen beschermen.
Symptomen van orchitis zijn pijn en zwelling van de testikels, pijn bij het klaarkomen en plassen, misselijkheid, braken, koorts en een vergrote prostaat. De behandeling bestaat uit een combinatie van antibiotica en ontstekingsremmers. Ook ijs om de zwelling te verlichten, doet bij veel mannen deugd. Het is belangrijk dat mannen zich zo snel mogelijk te laten behandelen om schade op lange termijn te voorkomen.
Laat je dit niet behandelen? Dan kan orchitis ook leiden tot onomkeerbare schade aan de kwaliteit en productie van sperma. Dat kan leiden tot subfertiliteit. Orchitis is een belangrijke oorzaak van onvruchtbaarheid bij mannen, toch zijn er geen exacte cijfers beschikbaar.
De oorzaak is ook hier vaak een onbehandelde soa zoals chlamydia of gonorroe. Maar ook een onbehandelde urineweginfectie kan de boosdoener zijn. Als epididymitis in een vroeg stadium wordt ontdekt, kan het met antibiotica behandeld worden. Onbehandelde epididymitis is één van de belangrijkste oorzaken van onvruchtbaarheid bij mannen en treft maar liefst 40% van de patiënten.
Momenteel is er nog geen behandeling voor mannen. De symptomen kunnen daarentegen wel behandeld worden. Ook voor mannen bestaan er vaccins tegen bepaalde HPV-stammen. Maar de beste bescherming is zoals altijd: veilig vrijen.
Veel infecties die leiden tot onvruchtbaarheid bij vrouwen of mannen kunnen worden voorkomen. Veilige seks is voor sommigen misschien taboe, maar één van de gevolgen van onvoldoende seksuele voorlichting is dat mensen niet weten hoe ze zich kunnen beschermen of waartegen ze zich moeten beschermen. Wij willen graag het bewustzijn vergroten om zo de mensen attent te maken van de gevaren van onbehandelde infecties. We hopen op die manier zoveel mogelijk gevallen van vermijdbare onvruchtbaarheid te voorkomen.
Raadpleeg bij het vermoeden van een infectie steeds uw arts voor een correcte diagnose en behandeling.
2023-376/BENL, date of creation 01/2024
Slechte Gewoontes en Vruchtbaarheid
Een gezond lichaam en een gezonde levensstijl zijn cruciaal wanneer je een IVF-traject doorloopt. Veel gewoontes kunnen de vruchtbaarheid beïnvloeden, daarom geeft Dr. Barbara Van Elst meer uitleg over wat je beter wel en niet kunt doen.
Roken en Alcoholgebruik
Dr. Van Elst legt uit: “Roken heeft een enorme negatieve invloed op de vruchtbaarheid. Sigaretten bevatten chemische stoffen die het innestelen van een embryo bemoeilijken en het risico op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap verhogen. Ze kunnen ook de functie van de eierstokken verminderen en leiden tot een snellere afname van het aantal beschikbare eicellen. Voor mannen geldt dat roken de kwaliteit van het sperma aantast, wat de kans op een succesvolle bevruchting verkleint.”
Alcohol heeft vergelijkbare negatieve effecten: het kan de kwaliteit van de eicellen en zaadcellen verminderen, wat de kans op een succesvolle zwangerschap bemoeilijkt. “Het is daarom belangrijk om zowel roken als alcoholgebruik te vermijden wanneer je probeert zwanger te worden,” zegt Dr. Van Elst.
Koffieconsumptie en Voeding
Veel mensen vragen zich af hoe het zit met koffie. “Hoewel er geen strikte richtlijnen zijn, wordt aangeraden om niet meer dan 200 milligram cafeïne per dag te drinken, wat neerkomt op drie tot vier koppen koffie. Een hoge cafeïne-inname kan de hormoonbalans verstoren en de vruchtbaarheid negatief beïnvloeden,” legt Dr. Van Elst uit.
Ook voeding speelt een belangrijke rol. “Eet bij voorkeur biologisch om blootstelling aan pesticiden en andere chemische stoffen te verminderen. Als biologisch eten geen optie is, was je groenten en fruit dan grondig. Vermijd ook bewerkte voedingsmiddelen en kies voor verse, natuurlijke producten.”
Beweging en Gewicht
Regelmatige beweging helpt niet alleen bij het verminderen van stress, maar kan ook de kans op zwangerschap verhogen. “Dagelijks 30 minuten bewegen, of een uur om de twee dagen, is voldoende. Extreme vormen van sporten of vermageren moeten worden vermeden, omdat deze de energiebalans kunnen verstoren,” klinkt het.
Gewicht is een andere cruciale factor. Zowel overgewicht als ondergewicht kunnen de vruchtbaarheid negatief beïnvloeden. Overgewicht kan leiden tot hormonale disbalans, terwijl ondergewicht de menstruatiecyclus kan verstoren en de ovulatie kan stoppen.
Slaapgewoonten
Voldoende slaap is essentieel voor een gezonde vruchtbaarheid. Dr. Van Elst: “We hebben 7 tot 8 uur slaap per nacht nodig. Minder slaap kan hormoonverstoringen veroorzaken, wat kan leiden tot een onregelmatige menstruatiecyclus en een vermindering van de kwaliteit en timing van de eisprong.”
Chemische Stoffen en Straling
Dr. Van Elst waarschuwt ook voor de blootstelling aan magnetische stralingen en hormoonverstoorders. “Vermijd het gebruik van de magnetron en leg je mobiele telefoon niet onder je hoofdkussen of in je broekzak. Hormoonverstoorders, die voorkomen in producten zoals shampoos, cosmetica en plastic verpakkingen, kunnen de hormoonbalans verstoren en op de lange termijn afwijkingen veroorzaken.”
Prenatale Zorg en Gezondheidscontroles
Het belang van prenatale zorg en gezondheidscontroles vóór de zwangerschap wordt ook benadrukt door Dr. Van Elst. “Het is cruciaal om medische factoren zoals suikerziekte of hoge bloeddruk te kennen en te controleren of vaccinaties up-to-date zijn. Bijvoorbeeld, rubella kan ernstige afwijkingen bij de baby veroorzaken als de moeder tijdens het eerste trimester besmet raakt.”
Veelvoorkomende Mythen
Er bestaan veel mythen over vruchtbaarheid en slechte gewoontes. Dr. Van Elst verduidelijkt: “Er is een mythe dat warme baden de vruchtbaarheid verminderen. Hoewel er een studie is die enige verbetering in spermakwaliteit toonde na het vermijden van warme baden, is de relevantie beperkt. Hetzelfde geldt voor strakke boxershorts: er zijn kleine studies die suggereren dat loszittende onderkleding beter is, maar het bewijs is niet overtuigend.”
Nieuwe Gewoontes Aanleren
Tot slot, hoe kun je nieuwe, gezondere gewoontes aanleren? “Het is belangrijk om kleine stappen te zetten en niet alles in één keer te willen veranderen. Elke kleine verbetering kan motiverend werken,” zegt Dr. Van Elst. “En als je hulp nodig hebt, kan een psycholoog of gedragstherapeut je begeleiden.”
Conclusie
Het aanleren van gezonde gewoontes en het vermijden van schadelijke stoffen kan een positief effect hebben op je vruchtbaarheid en het succes van een IVF-traject. Blijf geïnformeerd, maak bewuste keuzes en zoek ondersteuning wanneer nodig. Je gezondheid en welzijn, en die van je toekomstige baby, zijn de moeite waard.
De Rol van Voeding en Levensstijl tijdens een IVF-Traject:
Wanneer je besluit een IVF-traject te beginnen, is het begrijpelijk dat er talloze vragen en zorgen naar boven komen. Een van de aspecten die vaak over het hoofd worden gezien, maar een cruciale rol speelt in dit proces, is voeding en levensstijl. Wij spraken met Dr. Servaas Bingé over hoe een gezonde voeding en levensstijl je vruchtbaarheid kunnen beïnvloeden en hoe je dit kunt integreren in je dagelijks leven.
De Invloed van Voeding op Vruchtbaarheid
Voeding speelt een fundamentele rol in onze algehele gezondheid en dus ook in onze vruchtbaarheid. Dr. Bingé legt uit: “De link tussen voeding en vruchtbaarheid is er absoluut, maar wordt vaak onderschat. Ongezonde eetgewoonten, zoals de overconsumptie van geraffineerde suikers en bewerkte koolhydraten, kunnen schommelingen in de bloedsuikerspiegel veroorzaken. Dit kan de hormoonbalans verstoren en daarmee de vruchtbaarheid negatief beïnvloeden.”
Aan de andere kant kunnen gezonde vetten, zoals omega-3 vetzuren, en voldoende eiwitten de hormoonproductie ondersteunen en een positief effect hebben op de vruchtbaarheid. Het is belangrijk om een balans te vinden, want zowel tekorten als een teveel aan bepaalde voedingsstoffen kunnen schadelijk zijn. Een voorbeeld is vitamine A: essentieel voor reproductieve gezondheid, maar in te hoge doseringen gevaarlijk, vooral tijdens de zwangerschap.
Het Belang van een Gebalanceerd Dieet
Een gebalanceerd dieet dat rijk is aan verse, plantaardige voedingsmiddelen kan significant bijdragen aan een gezonde vruchtbaarheid. Dr. Bingé benadrukt: “Plantaardige voedingsmiddelen zoals fruit, groenten en volle granen zijn rijk aan vezels, vitamines, mineralen en antioxidanten die eicellen en sperma beschermen. Deze voedingsstoffen helpen bij het behoud van een gezonde hormoonbalans en ondersteunen het lichaam op natuurlijke wijze.”
Een dieet dat voor 70-80% uit plantaardige voeding bestaat, aangevuld met mager vlees als bron van eiwitten, B-vitamines en ijzer, kan helpen bij het voorkomen van bloedarmoede, wat ook invloed kan hebben op de vruchtbaarheid.
Praktische Levensstijlaanpassingen tijdens IVF
Stressbeheersing is een andere kritieke factor tijdens een IVF-traject. “Stress heeft een directe invloed op de vruchtbaarheid”, zegt Dr. Bingé. “Een gezond ritme aanhouden dat past bij je natuurlijke bioritme kan helpen stress te verminderen. Dit betekent voldoende rustmomenten inbouwen, blootstelling aan blauw licht in de avond beperken, en tijd nemen voor ontspanning en zelfzorg.”
Daarnaast kan overgewicht door ontstekingen in het lichaam vruchtbaarheidsproblemen veroorzaken. Een gezonde levensstijl met de juiste voedingsgewoonten kan helpen om ontstekingen te verminderen en een gezond gewicht te behouden, wat positief bijdraagt aan de vruchtbaarheid.
Voedingsaanbevelingen voor tijdens een IVF-Traject
Dr. Bingé adviseert specifieke voedingsmiddelen die gunstig zijn tijdens een IVF-traject:
Mythen Ontkracht: Geen ‘Superfoods’
Er bestaan veel mythes over voeding en vruchtbaarheid, zoals de gedachte dat bepaalde ‘superfoods’ wonderen kunnen verrichten. Dr. Bingé benadrukt dat er geen enkel voedingsmiddel bestaat dat op zichzelf vruchtbaarheid drastisch kan verbeteren. “Een gezond en gevarieerd voedingspatroon is de sleutel. Luister naar je lichaam, zorg voor variatie en vermijd bewerkte voedingsmiddelen die rijk zijn aan suikers, zout en verzadigde vetten.”
Conclusie: Jouw Gezondheid, Jouw Pad
Het is duidelijk dat een gezonde voeding en levensstijl een positieve impact kunnen hebben op de vruchtbaarheid en het succes van een IVF-traject. Elke persoon is anders, en het is essentieel om een persoonlijk plan te ontwikkelen dat past bij jouw specifieke behoeften en omstandigheden. Omring jezelf met een team van experts – van fertiliteitsartsen tot psychologen en voedingsdeskundigen – om je door dit uitdagende maar hoopvolle traject te begeleiden. Je bent niet alleen, en er zijn tal van middelen en mensen die je kunnen ondersteunen op je weg naar het moederschap.
2024-160/BENELUX-FRNL
Seksualiteit tijdens een IVF-traject: Wat je moet weten
Een IVF-traject kan een grote emotionele en fysieke impact hebben op koppels. Niet alleen het verlangen naar een kind en de medische procedures brengen spanningen met zich mee, maar ook de seksualiteit binnen de relatie kan veranderen. In een openhartig gesprek met seksuologe Kaat Bollen bespreken we de uitdagingen en geven we tips om hiermee als koppel om te gaan.
De Impact van een vruchtbaarheidstraject op Seksualiteit
Functionele Seksualiteit
Wanneer een koppel een vruchtbaarheidstraject ingaat, verschuift seks vaak van iets spontaans en plezierigs naar iets functioneels. “Je moet op het juiste moment seks hebben omdat je dan vruchtbaar bent. Dit kan de spontaniteit en opwinding verminderen, en de seksuele beleving verandert,” legt Kaat uit. “Op een gegeven moment kan het zelfs zo zijn dat conceptie via seks niet meer mogelijk is, en dan komt het seksleven vaak stil te liggen.”
De Rol van Hormonen
Tijdens een IVF-traject krijgen vrouwen vaak te maken met hormonale schommelingen die invloed kunnen hebben op hun seksuele verlangen en beleving. “Veel vrouwen voelen zich minder goed in hun vel, wat kan leiden tot minder zin in seks,” zegt Kaat. “Het is belangrijk om te beseffen dat dit een tijdelijk en veranderlijk gegeven is.”
Hoe Omgaan met Veranderde Seksualiteit?
Zelfzorg en Sensualiteit
Een belangrijke manier om in contact te blijven met je seksualiteit is door zelfzorg. “Neem tijd voor jezelf. Een uitgebreide douche, je lichaam insmeren met lotion, de juiste muziek opzetten en mooie kleren aantrekken kunnen je helpen om je sensueel te voelen,” adviseert Kaat. “Dit helpt je om de connectie met jezelf te behouden, wat ook een positieve invloed heeft op je relatie.”
Open Communicatie
Communicatie is cruciaal. “Durf te praten over hoe je je voelt en wat je mist in je seksleven. Bespreek je verlangens en zorgen met je partner,” benadrukt Kaat. “Het is belangrijk om open en eerlijk te zijn over je gevoelens en verwachtingen.”
Emotionele en Dagelijkse Intimiteit
Volgens Kaat is het essentieel om de dagelijkse en emotionele intimiteit te behouden. “Seks draait niet alleen om penetratie. Kleine dingen zoals zoenen, knuffelen en samen tijd doorbrengen zijn minstens zo belangrijk.”
De Partner Niet Vergeten
De partner kan zich vaak machteloos voelen tijdens een vruchtbaarheidstraject. “Het is belangrijk dat ook mannen inchecken bij zichzelf en durven praten over hun gevoelens. Vaak cijferen zij zichzelf weg, wat niet helpend is,” zegt Kaat. “Open communicatie is essentieel voor beide partners.”
Professionele Hulp
Een seksuoloog kan helpen bij het herstellen van de seksuele relatie. “Een seksuoloog creëert ruimte om over jullie als koppel en jullie seksualiteit te praten,” legt Kaat uit. “Het gaat erom samen te werken aan wat helpt voor jullie. Liefde en seks zijn beide werkwoorden. Hulp zoeken is een teken dat je goed voor je relatie wilt zorgen.”
Tips voor Koppels
Conclusie
Een IVF-traject brengt veel uitdagingen met zich mee, maar met de juiste aanpak kunnen koppels hun seksualiteit en intimiteit behouden en zelfs versterken. Zelfzorg, open communicatie en professionele ondersteuning spelen hierbij een cruciale rol. Onthoud dat je niet alleen bent en dat het oké is om hulp te zoeken.
Blijf hoopvol en zorg goed voor jezelf en je relatie. Samen kun je deze uitdaging aan en werken aan een mooie toekomst, zowel op persoonlijk als relationeel vlak.
2024-160/BENELUX-FRNL
Emotionele Veerkracht tijdens een IVF-Traject
Voor veel jonge vrouwen en koppels is het IVF-traject een emotionele rollercoaster. De hoop op een kindje wordt vaak vergezeld door psychologische uitdagingen en onzekerheden. Wij spraken met psychologe Julie Nekkebroeck over de invloed van een IVF-traject op je emotioneel welzijn en hoe je hiermee om kunt gaan.
De Emotionele Impact van Onvruchtbaarheid
Julie vertelt: “Als het niet lukt om zwanger te worden, is dat in de eerste plaats een traject van verlieservaring. Het is zwaar om te dragen, vooral als het verlies zich herhaalt. Je draagkracht bewaken is cruciaal. Wat geeft je energie en wat vreet het juist op? Stressmanagement is hierbij essentieel.”
IVF-trajecten zijn vaak onvoorspelbaar en de onzekerheid kan grote invloed hebben op je mentale gezondheid. De constante vraag “Wat als het nooit lukt?” veroorzaakt veel stress en angst. “Toch klampen veel mensen zich vast aan de volgende stap, wat veel mentale flexibiliteit vraagt,” aldus Julie.
Omgaan met Teleurstellingen
Een IVF-traject kan teleurstellingen en onverwachte wendingen met zich meebrengen. Julie benadrukt het belang van zelfcompassie: “Beseffen dat het niet jouw schuld is als het niet lukt. Je hebt geen controle over de uitkomst. Het aanpassen van je verwachtingen en een afwachtende houding aannemen kan helpen om de emotionele druk te verminderen.”
Teleurstellingen kunnen niet alleen mentaal zwaar wegen, maar ook relaties onder druk zetten. Julie adviseert open communicatie en het delen van je gevoelens met je partner: “Een IVF-traject legt vaak bestaande kwetsbaarheden bloot. Het is belangrijk om deze samen aan te pakken en elkaar te ondersteunen.”
Copingstrategieën en Zelfzorg
Mannen en vrouwen gaan vaak anders om met vruchtbaarheidsproblemen. Vrouwen hebben meer behoefte aan emotionele verwerking en steun van hun partner, terwijl mannen vaak zoeken naar afleiding in werk of sport. Julie benadrukt het belang van respect voor deze verschillen en het vinden van een persoonlijke aanpak.
Herken rode vlaggen zoals slecht slapen, emotioneel overspoeld raken en gebrek aan concentratie. “Eerlijk zijn tegen jezelf is de eerste stap naar hulp. Een bezoek aan de huisarts kan de weg openen naar mogelijke oplossingen en ondersteuning.”
Voorbereiden op een langdurig traject helpt rode vlaggen te omzeilen. “Realistisch blijven en accepteren dat het lang kan duren, helpt je om je energievreters en energiegevers in balans te houden,” zegt Julie. Zelfzorg is hierbij cruciaal. Slaap, voeding en lichaamsbeweging zijn belangrijk om je welzijn te behouden. Geniet van activiteiten zoals acupunctuur voor je plezier, niet omdat je denkt dat het je sneller zwanger maakt.
Professionele Begeleiding en Omgeving
Psychologische begeleiding kan helpen om je stress te beheren en je doelen helder te houden. Julie legt uit: “We werken aan de balans tussen draagkracht en draaglast en zoeken naar manieren om je meer comfort te bieden tijdens de behandelingen.”
Ook de omgeving van een koppel kan steun bieden. “Vermijd goedbedoelde adviezen zoals ‘Volgende keer lukt het wel’. Communiceer duidelijk wat je nodig hebt en geef je omgeving een handleiding. Dit kan ook op het werk helpen om stress te verminderen.”
Samen Sterk als Koppel
Het is belangrijk om als koppel samen door de behandeling te gaan en elkaar te steunen. Julie raadt aan om een IVF-babbelmoment in te plannen om zorgen te bespreken en daarna te parkeren. “Blijf ook aandacht besteden aan jullie relatie en doe leuke dingen samen. Het leven gaat door en jullie relatie moet mee.”
Verdeel je tijd en zorg dat er ruimte blijft voor dingen die jullie energie geven. “Hoe langer het traject duurt, hoe meer tijd je moet vrijmaken voor hobby’s, sociale contacten en jullie relatie,” zegt Julie.
Door deze tips en inzichten te volgen, kun je de emotionele uitdagingen van een IVF-traject beter aan. Blijf veerkrachtig, zoek steun waar nodig en vergeet niet dat jullie samen sterk staan.
2024-160/BENELUX-FRNL
Coeliakie is een auto-immuunziekte waarbij je lichaam reageert op het eten van gluten. Het wordt gelinkt aan heel wat symptomen van gastro-intestinale tot psychische. In sommige gevallen hebben mensen met coeliakie helemaal geen duidelijke symptomen, waardoor het soms moeilijk is om een juiste diagnose te stellen.
Glutenvrij eten lijkt misschien de zoveelste dieettrend die onze leefwereld overspoeld, maar uit onderzoek blijkt dat dit niet helemaal correct is. Steeds meer mensen lijken coeliakie te ontwikkelen. De oorzaak mag dan nog onduidelijk zijn, de gevolgen kunnen we echt niet negeren.
Mensen die lijden aan niet-gediagnosticeerde coeliakie kunnen verschillende gezondheidsproblemen ervaren. Maar zou onverklaarbare onvruchtbaarheid er één van kunnen zijn?
Hoewel termen als “coeliakie” misschien al wel een belletje doet rinkelen, weten we misschien niet 100% wat het betekent. Kort gezegd is coeliakie een auto-immuunziekte waarbij iemand slecht reageert op gluten, het eiwit dat voorkomt in gerst, tarwe en rogge.
Wanneer iemand met coeliakie gluten eet, raakt zijn immuunsysteem ontstoken en overactief. Onbehandeld zal het na verloop van tijd interne organen schaden. Denk maar aan je darmen. Coeliakie kan echter een aantal symptomen veroorzaken die niet enkel met de maag-darmstelsel te maken hebben.
Deze belangrijke lichamelijke symptomen kunnen veroorzaakt worden door coeliakie:
Coeliakie wordt daarnaast ook gelinkt aan neurologische symptomen. Maar liefst 36% van de volwassen patiënten zou neurologische veranderingen vertonen zoals depressie en zelfs epilepsie.
Mensen kunnen op elke leeftijd coeliakie ontwikkelen. De precieze oorzaak is ook voor artsen nog een groot raadsel. Studies tonen aan dat de vatbaarheid voor de ziekte erfelijk is, maar de ziekte zelf niet. Momenteel zouden ongeveer 1 op de 133 Amerikanen lijden aan coeliakie. Men denkt echter dat de effectieve cijfers veel hoger liggen omdat veel mensen niet met de ziekte gediagnosticeerd zijn.
Wie duidelijke symptomen ervaart, zal sneller naar de dokter stappen op zoek naar een oplossing. Mensen die geen symptomen vertonen, zullen na verloop van tijd toch gezondheidscomplicaties krijgen.
Recente onderzoeken suggereren dat er wel degelijk een verband bestaat tussen niet-gediagnosticeerde coeliakie en voortplantingsproblemen bij vrouwen. Zo is er sprake van een verminderde vruchtbaarheid, miskramen, een laag geboortegewicht, vroeggeboorte of vervroegde menopauze.
Tot 50% van de vrouwen met onbehandelde coeliakie heeft een miskraam of ongunstige zwangerschapsuitkomsten gehad. Zwangerschapscomplicaties blijken vier keer meer voor te komen bij Italiaanse vrouwen met coeliakie dan bij gezonde vrouwen.
Daarnaast ervaren vrouwen die onwetend met de ziekte leven ook een kortere vruchtbaarheidsperiode. Het is zelfs aangetoond dat ze later beginnen met menstrueren en eerder in hun menopauze komen dan vrouwen die wel behandeld werden.
De cijfers spreken boekdelen, maar je vraagt je misschien af hoe coeliakie de vruchtbaarheid bij vrouwen beïnvloedt. Dat doet het op 2 manieren:
De mogelijke gevolgen zijn best overweldigend, maar veel van de vrouwen die deze problemen ondervonden, kregen pas na hun zwangerschap de diagnose. Vrouwen met coeliakie die voor en tijdens hun zwangerschap stopten met het consumeren van gluten, elimineerden heel wat van de hierboven genoemde risico’s.
Onvruchtbaarheid kan extreem stressvol zijn, vooral wanneer je niet weet hoe het komt. Het is ook bekend dat de symptomen van coeliakie verergeren als iemand onder grote stress staat. Wordt dit niet vastgesteld? Dan kan de kans op onvruchtbaarheid verder toenemen.
Dit kan eigenlijk heel goed nieuws zijn voor veel vrouwen die kampen met onverklaarbare onvruchtbaarheid. Ongeveer 10% tot 15% van de vrouwen heeft er last van. Uit onderzoek blijkt dat veel van deze vrouwen drastische effecten ondervonden zodra ze gluten uit hun dieet schrapten.
Veel artsen zijn zich er steeds meer van bewust dat coeliakie een oorzaak zou kunnen zijn van onverklaarbare onvruchtbaarheid. Probeer je zwanger te worden? Dan kan het interessant zijn om je te laten testen op deze auto-immuunziekte. Ook als er zich geen duidelijke symptomen voordoen.
Als bij jou coeliakie is vastgesteld en het lukt nog steeds niet om zwanger te worden, raak dan niet in paniek. Je lichaam heeft misschien wat tijd nodig om te herstellen en zich aan te passen aan een glutenvrije levensstijl. Uit een Zweeds onderzoek bij 11.000 vrouwen bleek dat de vruchtbaarheid bij vrouwen gedurende twee jaar na de diagnose coeliakie afgenomen was, maar daarna weer werd genormaliseerd.
Het zijn niet enkel vrouwen die vruchtbaarheidsverlies ervaren door onbehandelde coeliakie. Ook mannen met niet-gediagnosticeerde coeliakie kunnen vruchtbaarheidsverlies ervaren. Zo is er een onderzoek dat aantoonde dat 19% van de mannen die niet wisten dat ze met de ziekte leefden, abnormale hormoon- en spermawaarden had.
Er is nog veel onderzoek nodig naar het onderwerp, maar ook bij mannen blijken de sperma- en hormoonlevels zich terug te normaliseren nadat ze gluten uit hun dieet schrapten.
Daarom is het belangrijk dat je je ook als man met onverklaarbare onvruchtbaarheidlaat testen op coeliakie.
De behandeling lijkt misschien voor de hand liggend: stoppen met gluten eten.
Gelukkig wordt de ziekte veel meer herkend dan vroeger en zijn er veel glutenvrije alternatieven op de markt. Desalniettemin is een glutenvrije levensstijl voor veel mensen een grote verandering. Zelfs voor wie niet gek is op pasta en brood. In allerlei producten zitten gluten verborgen.
Om gezond te blijven met coeliakie is het belangrijk een leven lang glutenvrij te eten. Het consumeren van gluten, zelfs in de kleinste hoeveelheden, kan auto-immuunaanvallen veroorzaken. Het wordt sterk aangeraden om een arts of diëtist te raadpleging, zeker voor de overgangsfase.
Vrouwen met coeliakie en een kinderwens, letten er beter op dat ze geen voedingsstoffen te kort komen die in glutenrijke voeding zitten. Denk maar aan vezels, foliumzuur en vitamine D. Er zijn veel supplementen voorhanden om dergelijke tekorten op te vangen, zoals vitaminen en andere voedselbronnen. Praat er vooral over met je arts en laat je goed begeleiden.
De diagnose coeliakie kan in het begin behoorlijk ontmoedigend lijken. De positieve resultaten van een glutenvrije levensstijl zijn echter een hart onder de riem. In die mate zelfs dat de negatieve gevolgen op lange termijn afnemen tot bijna nul indien de behandeling snel wordt opgestart.
Mensen met coeliakie kunnen een heel gelukkig en gezond leven verwachten zolang ze de noodzakelijke veranderingen in hun dieet aanbrengen. Voor hen is een glutenvrij dieet de sleutel tot een zorgeloos leven.
Sommige mensen hebben wat extra hulp nodig om hun kinderwens in vervulling te laten gaan. Voor mensen met vruchtbaarheidsproblemen kan Assisted Reproductive Technology (ART), zoals ivf, worden gebruikt. Hoewel ivf op zichzelf een relatief hoog slaagpercentage heeft, vraag je je misschien af of je nog iets kan doen om de kansen op succes te verhogen. Sommige mensen halen daarom de mosterd buiten de westerse geneeskunde. Zij doen bijvoorbeeld beroep op acupunctuur.
Hoewel er nog onderzoek moet gebeuren naar de exacte resultaten van acupunctuur op ivf, zijn er aanwijzingen dat acupunctuur nuttig kan zijn voor patiënten die zwanger willen worden.
Acupunctuur is een therapeutische behandeling die wordt gebruikt in de Chinese geneeskunde. Het bestaat al duizenden jaren, maar won de afgelopen 40 jaar enorm aan populariteit in het Westen. Dat komt door de toename aan wetenschappelijke studies die de doeltreffendheid van acupunctuur bewijzen.
Vandaag de dag ondergaan in de Verenigde Staten alleen al meer dan 10 miljoen mensen per jaar acupunctuur.
De procedure is vooral populair bij pijn, stressmanagement en de algemene gezondheid. Door het inbrengen van kleine naalden op strategische punten in het lichaam wordt de energie- en bloedstroom opnieuw in balans gebracht.
Gewoonlijk zullen acupuncturisten eerst polsen naar je levensstijl, dieet, of je ergens pijn hebt, je nachtrust en bewegingsroutines. Daarna zullen ze je ook fysiek onderzoeken, zoals de vorm en de kleur van je tong en de sterkte en het ritme van je hartslag.
Dan bepalen ze waar op je lichaam ze de naalden zullen inbrengen. Meestal worden er tussen de 5 en 20 punten gekozen. Hoeveel dat voor jou is, hangt af van jouw specifieke situatie. Je gaat vervolgens op een bed liggen, waarna de naalden worden ingebracht. Het klinkt misschien eng, maar de naalden zijn zo klein dat het ongemak minimaal is. Acupunctuurklinieken en -beoefenaars zijn meestal erg kalmerend en de sessie zou ontspannend moeten aanvoelen. De naalden blijven tussen de 10 en 30 minuten in je lichaam en worden dan door de behandelaar verwijderd. Na een sessie moet je veel water drinken en het de rest van de dag rustig aandoen.
Het is misschien duidelijk waarom mensen het gebruiken bij pijn of stress, maar hoe kan acupunctuur helpen bij ivf-succes?
Ivf kan een stresserende ervaring zijn. Niet alleen fysiek maar ook mentaal vraagt het veel van iemand. Uit onderzoek blijft zelfs dat 30% van de koppels stopt met de ivf-behandeling voordat ze zwanger worden vanwege de negatieve psychologische effecten.
Er zijn aanwijzingen dat emotionele stress de kans op succes van ivf aanzienlijk verlaagt. Dat komt door de negatieve effecten van stress op de eierstokfunctie en innesteling. Zelfs koppels die niet stoppen met ivf blijken hier last van te hebben. En acupunctuur wordt vaak gebruikt als “ontstresser”. Dat komt omdat de naalden in strategische punten worden gestoken. Je lichaam ervaart zo een natuurlijke afgifte van endorfine. Acupunctuur helpt om het sympathische en parasympatische zenuwstelsel in balans te brengen. Op die manier zouden acupunctuur en ivf hand in hand kunnen gaan.
Bestaande onderzoeken zijn alvast veelbelovend. Want daaruit blijkt dat hoe langer iemand acupunctuurbehandelingen ondergaat, hoe beter het resultaat is. Maar extra onderzoek is nodig om tot exacte cijfers te komen.
Naast stressvermindering verhoogt een gereguleerd zenuwstelsel ook de bloedsomloop. Als dit gebeurt, gaat er met voedingstoffen gevuld bloed naar de baarmoeder en eierstokken. Een Zweeds onderzoek toonde aan dat na 8 acupunctuursessies de bloedstroom naar de baarmoeder bij vrouwen enorm toenam. Een resultaat dat bovendien enkele weken bleef aanhouden.
Als er meer bloed naar de baarmoeder stroomt, wordt het baarmoederslijmvlies dikker. Hoe dikker, hoe beter de omgeving wordt voor de innesteling van een eicel. En dat is een belangrijke factor als het aankomt op ivf.
Hormonen die uit balans zijn, vergroten de kans op vruchtbaarheidsproblemen. Sommige studies toonden aan dat acupunctuur de productie van vruchtbaarheidsgerelateerde hormonen verbetert. Zo steeg bijvoorbeeld oestrogeen, progesteron en prolactine bij vrouwen.
Een onevenwichtige hormonenspiegel kan leiden tot onregelmatige menstruatiecycli en anovulatie. Bij dit laatste ovuleert de vrouw helemaal niet. En dat is net noodzakelijk voor een zwangerschap. Uit data blijkt dat acupunctuur ook in deze gevallen kan gebruikt worden om vrouwen te helpen om een regelmatige cyclus te krijgen.
Voor vrouwen met onderliggende aandoeningen zoals Polycysteus Ovarium Syndroom (PCOS) kan een onregelmatige ovulatie leiden tot vruchtbaarheidsproblemen, vooral wanneer ze ivf ondergaan. Acupunctuur over een langere periode kan ook vrouwen met PCOS helpen regelmatiger te ovuleren.
Goed uitgerust zijn is niet alleen belangrijk voor je algemene gezondheid of om je goed te voelen, maar ook om je kansen te vergroten bij je ivf-traject. Vrouwen met slapeloosheid hebben 400% meer kans op vruchtbaarheidsproblemen.
Gelukkig wordt acupunctuur ook gebruikt om de slaapkwaliteit te verbeteren. Het verhoogt de hoeveelheid chemische stoffen in het lichaam, zoals aminozuren. Die zijn verantwoordelijk voor het kalmeren van het zenuwstelsel en het verminderen van slapeloosheid.
Voor koppels die vruchtbaarheidsbehandelingen ondergaan, is de spermakwaliteit net zo belangrijk voor een geslaagd resultaat. Acupunctuur blijkt niet alleen gunstig te zijn voor de vruchtbaarheid van vrouwen bij ivf, maar ook voor die van mannen.
Een onderzoek toonde aan dat bij mannen waarbij een lage sperma-activiteit of -kwaliteit werd vastgesteld, acupunctuur gebruikt kon worden. Een andere studie omvatte mannen die eerder geen succes hadden bij ivf-pogingen met hun partner. Na 8 weken acupunctuurbehandelingen was er een toename in het aantal en de kwaliteit van de zaadcellen. Ook de bevruchtingspercentages bleken beter bij hun volgende ivf-cyclus.
Het merendeel van het acupunctuuronderzoek wijst erop dat hoe langer je acupunctuur doet, hoe beter de resultaten. Dat betekent dat het starten met acupunctuur voordat je aan een ivf-cyclus begint, zelfs nog betere resultaten zou opleveren.
In een onderzoek met 186 deelnemers, werd bij de vrouwen die acupunctuur ondergingen 25 minuten vóór de embryotransfer, een aanzienlijke verbetering van de IVF-resultaten waargenomen in vergelijking met vrouwen die geen acupunctuur kregen. Echter, herhaalde acupunctuur 25 minuten na de embryotransfer had geen positief effect op de IVF-resultaten.
Acupunctuur wordt steeds populairder als aanvullende behandeling voor ivf. Ongeveer 30% van de vrouwen in Australië zegt acupunctuur te hebben ondergaan voordat ze met ivf beginnen, en bijna de helft tijdens ivf.
Het aantal klinische onderzoeken met betrekking tot de doeltreffendheid van acupunctuur is de afgelopen jaren aanzienlijk toegenomen, wat mensen een reden geeft om de hype te geloven. Toch moet er nog veel meer onderzoek gebeuren om de effecten van acupunctuur op ivf volledig te begrijpen.
Veel klinische onderzoeken naar acupunctuur worden genegeerd omdat er geen kwantitatieve evaluatiemethoden zijn vastgesteld om duidelijke datapunten te meten. Sommigen in de medische wereld geloven dat positieve resultaten na acupunctuur kunnen worden toegeschreven aan het placebo-effect.
Op dit moment is er niet genoeg wetenschappelijk bewijs om het een of het ander te bewijzen. De onderzoeken die zijn uitgevoerd laten echter geen schadelijke bijwerkingen zien als gevolg van acupunctuur. Het kan het proberen waard zijn om te zien of acupunctuur een goede aanvulling is op je ivf-traject.
Al tientallen jaren worden we overspoeld door berichten over de gevaren van roken, maar één onderwerp blijft nog vaak onderbelicht: roken en vruchtbaarheid. Wat is precies de invloed van roken op je fertiliteit?
Naar schatting zouden wereldwijd meer dan 1 miljard mensen regelmatig roken. Veel van hen zijn zich niet bewust dat dit hun kansen om zwanger te worden en een gezonde baby op de wereld te zetten, kan schaden.
De meeste koppels die regelmatig onbeschermde seks hebben, slagen erin om binnen een jaar zwanger te worden. Mensen die roken, kunnen echter moeilijkheden ervaren waardoor het wel langer kan duren. Een andere studie toonde aan dat vrouwen die roken minder vruchtbaar zijn dan niet-rokers.
Zelfs als je maar 1 tot 5 sigaretten per dag rookt, loop je nog altijd risico op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap of vroeggeboorte. Ook passief roken is schadelijk voor je vruchtbaarheid. Een rokende partner of werken in een rokerige omgeving is nadelig voor het snel vervullen van je kinderwens.
Als je rookt, dringen giftige stoffen in de sigaret je lichaam binnen en dringen door in elk deel van je lichaam. Het zijn dus niet enkel je longen die het zwaar te verduren krijgen. Roken beïnvloedt je vruchtbaarheid op verschillende manieren. We sommen ze hieronder op.
Nicotine, cyanide, koolmonoxide en andere chemicaliën in sigarettenrook kunnen schadelijk zijn voor je eierstokken. Met als gevolg dat ze eicellen van mindere kwaliteit produceren. Die hebben op hun beurt minder kans om bevrucht te worden en zich te ontwikkelen tot een gezonde foetus.
Elke vrouw wordt geboren met een eindig aantal follikels die uitgroeien tot eicellen. Dit is je ovariële reserve. Eicellen sterven op natuurlijke wijze af tijdens je leven en zodra ze opgebruikt zijn, kom je in je menopauze. Eenmaal in je menopauze kan je niet meer zwanger worden.
Een aantal onderzoeken toonden aan dat rokers een aanzienlijk lagere ovariële reserve hebben dan niet-rokers. Dat komt doordat de giftige stoffen in sigarettenrook ervoor zorgen dat eicellen sneller verouderen dan normaal en vervolgens afsterven. Rokers komen gemiddeld meer dan 1 jaar eerder in de menopauze dan zij die niet roken.
De chemische stoffen in sigarettenrook verstoren ook je endocriene functie. Concreet betekent het dat roken het deel van je hersenen beïnvloedt dat verantwoordelijk is voor de productie en afgifte van geslachtshormonen. Oestrogeen, progesteron, testosteron en follikelstimulerend hormoon (FSH) bepalen je menstruatiecyclus, ovulatietijden en baarmoederontwikkeling zodat je zwanger kan worden.
Er zijn ook aanwijzingen dat roken de eileiders aantast, waardoor het risico op letsels toeneemt. Men denkt dat roken daarom het aantal gevallen van buitenbaarmoederlijke zwangerschap verhoogt. Daarbij nestelt het embryo zich vaak in in een eileider in plaats van in de baarmoeder.
Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap kan levensbedreigend zijn en de eileiders kunnen er blijvend door beschadigd blijven, waardoor een toekomstige bevruchting onmogelijk wordt.
Sigarettenrook en de giftige stoffen, kunnen het gedrag van de trilhaartjes beïnvloeden. Deze kleine haartjes langs de eileiders brengen de eicel en embryo naar de baarmoeder. Als het embryo zich in de baarmoeder nestelt, kan het verder groeien en zich ontwikkelen tot een gezonde baby. Bij vrouwen die roken, daalt het inplantingspercentage met meer dan 20%.
De kans op beschadiging blijft duren, ook na conceptie
Voor vrouwen die blijven roken of vaak passief roken, kunnen sigaretten ook na conceptie schade blijven aanrichten. Zo kunnen ze hun zwangerschap en/of de gezondheid van het kindje mogelijk in gevaar brengen.
Niet enkel vrouwen moeten stoppen met roken voor ze een gezin stichten. Ook de fertiliteit van mannen ondervindt gevolgen door te roken. Uit onderzoek in het Verenigd Koninkrijk blijkt dat van de 8,75 miljoen mannen tussen de 20 en 39 jaar er 120.000 onvruchtbaar werden doordat ze roken.
Giftige stoffen in de sigaret zoals cadmium en cotinine beschadigen het DNA van sperma. Dat is slecht nieuws voor de bevruchting, de ontwikkeling van embryo’s en de innesteling. Met andere woorden, miskramen nemen toe en de conceptie wordt aanzienlijk belemmerd.
Sigarettenrook heeft een negatieve invloed op de kwaliteit van de zaadcellen en het sperma. We sommen de mogelijke gevolgen op.
In dat geval komen er minder zaadcellen vrij tijdens de zaadlozing, waardoor de kans kleiner is dat één van deze zaadcellen de eicel effectief bereikt en bevrucht.
Slecht zwemmende zaadcellen hebben het moeilijker om de eicel te vinden, te bereiken en dus te bevruchten.
Zaadcellen kunnen door het roken een abnormale vorm krijgen. Hierdoor zijn ze minder geschikt voor de bevruchting van een eicel.
Verrassend genoeg zijn al deze effecten ook waargenomen bij mannen wiens moeder elke dag een half pakje sigaretten of meer rookte tijdens de zwangerschap en/of borstvoeding. Zelfs als de mannen niet zelf gerookt hebben. Wat aantoont hoever de effecten van roken kunnen reiken.
Roken vermindert niet enkel het vermogen om op natuurlijke wijze zwanger te worden, maar het schaadt ook je kansen om met ivf zwanger te raken.
Het is gebleken dat rokers 2 maal zoveel cycli nodig hebben dan niet-rokers voor ze zwanger kunnen worden. Vrouwen die roken hebben meer eierstokstimulerende medicatie nodig.
Zelfs als vrouwen jaren voor hun ivf-traject gestopt zijn met roken, zijn er aanwijzingen dat het verschil nog merkbaar is. Er is ook een recent onderzoek dat aangetoond heeft dat roken op elk moment in je leven je placenta kan beschadigen. Daardoor heeft het invloed op je kansen om een baby tot het einde van de termijn te dragen of kan het de gezondheid van je foetus schade.
Ook mannen die roken hebben minder succes bij geassisteerde voortplantingstechnieken zoals ivf of intracytoplasmatische sperma-injectie (icsi).
In het Verenigd Koninkrijk is het zelfs zo dat koppels die roken, of waarbij één van de partners rookt, geen recht heeft op een gratis ivf-behandeling.
Toch is stoppen met roken de moeite waard. Het goede nieuws is dat als je stopt met roken, je vruchtbaarheid zich heel snel kan herstellen. Je kan dan wel niet alle schade ongedaan maken, zoals de verminderde eicelvoorrraad, maar het DNA van sperma en eicellen verbetert, de kwaliteit van sperma stijgt en de vrouwelijke hormoonbalans keert terug.
Als je een gezin wilt stichten, kan je best zo snel mogelijk stoppen met roken. Vrouwen die gestopt zijn met roken zien geen significante daling in hun vruchtbaarheid vergeleken met vrouwen die nooit gerookt hebben.
Of je nu hoopt op een natuurlijke bevruchting of denkt aan ivf, stoppen met roken geeft je de beste kans op een gezond gezin. We hopen dat jouw weg naar het ouderschap gemakkelijk en zorgeloos zal zijn.
Eenmaal je hebt besloten dat je klaar bent om ouder te worden, weet je waarschijnlijk dat bepaalde dingen zoals alcohol en roken een negatieve invloed kunnen hebben op je vruchtbaarheid. Hoewel deze stoffen nooit goed zijn voor je gezondheid, vraag je je misschien af hoe minder duidelijke schadelijke onderdelen van je levensstijl een rol kunnen spelen op je vruchtbaarheid. Informatie over welke geneesmiddelen je beter vermijdt tijdens de zwangerschap, is over het algemeen goed toegankelijk. Maar hoe zit het als je probeert zwanger te worden? Is het mogelijk dat alledaagse geneesmiddelen je vruchtbaarheid verminderen? Daarom is het belangrijk om je te informeren over welke geneesmiddelen je beter vermijdt als je zwanger wilt worden.
De meest voorkomende pijnstillers van deze soort zijn ibuprofen, diclofenac en acetylsalicylzuur. Het zijn niet-steroïdale ontstekingsremmers (NSAID’s). Het onderzoek naar de effecten van deze geneesmiddelen op de vruchtbaarheid is tegenstrijdig. Over het algemeen zijn artsen het erover eens dat het innemen van deze geneesmiddelen in kleine hoeveelheden, waarschijnlijk geen invloed heeft op de vruchtbaarheid. Bij langdurig gebruik zouden ze echter wel de ovulatie kunnen verstoren.
Een gezonde ovulatie treedt op wanneer een eicel rijp is en vrijkomt uit de eierstok. Omdat dit proces overeenkomt met een ontstekingsfunctie van het lichaam, zou overmatig gebruik van ontstekingsremmers de eisprong kunnen afremmen.
Studies tonen echter aan dat de vereiste dosis NSAID’s die een vrouw zou moeten nemen om dit te laten gebeuren veel hoger is dan bij normaal gebruik. Door af een toe een ibuprofen te nemen bij hoofdpijn, zou je geen nadelige gevolgen mogen ondervinden.
Een ander onderzoek wees uit dat het innemen van NSAID’s om de eisprong uit te stellen zelfs nuttig kan zijn om te voorkomen dat een ivf-cyclus dient afgebroken te worden. Dat zou kunnen gebeuren als een vrouw een eisprong heeft voor haar geplande ivf-afspraak. Het exacte tijdstip van de eisprong plannen is echter lastig, dus in de praktijk is dit niet zo effectief.
Van dit type medicatie is vastgesteld dat ze weinig effect heeft op de vruchtbaarheid bij mannen. Maar ook hier is het belangrijk dat je de medicatie niet overmatig gebruikt.
Opioïden, zoals codeïne, tramadol en oxycodon zijn verdovende pijnstillers die door sommige artsen worden voorgeschreven voor middelzware tot ernstige pijn. Het gebruik van deze geneesmiddelen tijdens de zwangerschap kan gevaarlijk zijn voor de foetus en moet door zwangere vrouwen dus absoluut vermeden worden. In feite kan 5,6% van de spontane miskramen in verband gebracht worden met het gebruik van opioïden tijdens de zwangerschap.
Wil je zwanger worden? Besef dan dat opioïden zeer verslavend zijn en dat het tijd kan kosten om er volledig mee te stoppen. Hou ook rekening met hoelang je het medicijn al gebruikt. Want ook dat kan invloed hebben op hoelang het duurt voor je volledig kan stoppen.
Een onderzoek toonde aan dat van 47 vrouwen die gedurende langere tijd opioïden gebruikten, de helft amenorroe (ze werden niet ongesteld) kreeg en een verminderde hormoonfunctie ervaarde.
Geef jezelf wat tijd nadat je stopt met het gebruik van opioïden. Vrouwen die minder dan een maand voordat ze zwanger werden stopten met opioïden, hadden een grotere kans dat hun baby’s ter wereld kwamen met een aangeboren afwijking. Bijvoorbeeld aangeboren hartafwijkingen of aangeboren afwijkingen van de wervelkolom of het ruggenmerg. Maar exacte cijfers zijn moeilijk te vinden.
Ongeveer 16,5% van alle vrouwen wereldwijd gebuikt antidepressiva. Depressie is heel normaal en niets om je voor te schamen. Maar als je overweegt om voor een kind te gaan, is het belangrijk om de mogelijke gevolgen van antidepressiva op je vruchtbaarheid te overwegen. Net zoals de gevolgen van het stoppen met deze geneesmiddelen.
Er zijn onderzoeken die suggereren dat vrouwen die antidepressiva gebruiken minder kans hebben om op natuurlijke wijze zwanger te worden. Helaas is dit geen sluitend onderzoek. Er werd tot nu toe nog onvoldoende onderzoek gedaan om deze bewering volledig te staven.
Daarnaast worden antidepressiva ook in verband gebracht met een lager aantal zaadcellen bij mannen.
Alle antidepressiva blijken effect te hebben op de seksuele functie, zowel bij mannen als vrouwen. Dit kan gaan van een verminderd libido tot erectiestoornissen. De dosering en het type antidepressivum kunnen invloed hebben op de ernst van de symptomen. Maar ook hier is er nog te weinig onderzoek naar gedaan om echt conclusies te trekken.
Hoewel veel artsen aanraden om te stoppen met antidepressiva als je zwanger wilt worden, is de beslissing niet zo eenvoudig. Want een depressie onbehandeld laten, heeft ook gevolgen. Koppels bij wie één van de partners met een depressie kampt, moeten een zware beslissing nemen.
Vrouwen met stemmingsstoornissen die stoppen met het nemen van hun medicatie zijn misschien niet in de beste mentale toestand om zich bezig te houden met prenatale zorg. Het is zelfs zo dat vrouwen met onbehandelde depressie een grotere kans hebben om baby’s ter wereld te brengen die later ook depressies, angst- en gedragsstoornissen ontwikkelen.
Praat daarom ook met een psychiater over de risico’s van het stoppen met je medicatie. Bespreek wat voor jullie de beste oplossing is. Een combinatie van begeleiding en gevarieerde medicatie kan de oplossing zijn.
Koppels die lijden aan een depressie moeten onthouden dat zwanger worden slechts de eerste stap is. Het is van cruciaal belang om gezonde ouders te zijn als de baby eenmaal geboren is. Zet je mentale gezondheid daarom op de eerste plaats.
Uit studies bleek dat antibiotica geen negatieve invloed hebben op de eisprong of menstruatie. Van antibiotica zoals penicillines en tetracyclinederivaten zijn echter vastgesteld dat ze de spermaproductie bij mannen verminderen.
Hoewel de effecten lijken te verbeteren als de medicatie gestopt wordt, is het niet altijd mogelijk om te stoppen met het gebruik van antibiotica, vooral als je partner een infectie heeft. Praat met je huisarts of fertiliteitsarts over het al dan niet stoppen met antibiotica.
Astma treft wereldwijd 5 tot 10% van de vrouwen. Het is dus een veelvoorkomende chronische ziekte waar vrouwen in de vruchtbare leeftijd aan kunnen lijden.
Veel vrouwen met astma raken net zo snel zwanger als vrouwen zonder astma. Onderzoek toonde echter wel aan dat vrouwen die kortwerkende astmamedicatie gebruikten 30% grotere kans hadden dat ze langer dan een jaar nodig zouden hebben om zwanger te worden.
Tot nu toe weet men niet precies wat de oorzaak kan zijn van vruchtbaarheidsproblemen bij astmatische vrouwen. Men vermoedt dat ontstekingen in de longen ook ontstekingen in de baarmoeder kunnen veroorzaken.
Gebruik je bèta-mimetica om je astma te behandelen? Praat er dan over met je arts voor en tijdens je zwangerschap.
Deze geneesmiddelen worden gebruikt om auto-immuunziekten zoals lupus, psoriasis, de ziekte van Crohn of multiple sclerosis te behandelen. Auto-immuunziekten worden gekenmerkt door het feit het immuunsysteem de lichaamseigen weefsels aanvalt. Gelukkig kan medicatie de impact verminderen. Immunosuppressiva worden ook bijna altijd voorgeschreven na een orgaantransplantatie. Dit om te vermijden dat het lichaam het nieuwe orgaan zou afstoten.
Jammer genoeg is ook hier te weinig onderzoek om definitieve resultaten van immunosuppressiva op de vruchtbaarheid te kennen. Toch tonen studies aan dat er vrijwel zeker een verband zou zijn tussen het gebruik van deze geneesmiddelen en geboorteafwijkingen en vruchtbaarheidsproblemen.
Vrouwen die deze geneesmiddelen gebruiken en zwanger willen worden, moeten de dosering indien mogelijk aanpassen. Doe dit vooral niet zelf, maar bespreek je kinderwens met je arts.
Er bestaat geen twijfel over, er is een verband tussen epilepsie en vruchtbaarheidsproblemen bij zowel mannen als vrouwen. Het probleem is dat het erg moeilijk is om te bepalen of deze problemen verband hebben met de epilepsie of met de medicatie.
Afhankelijk van de ernst van de epilepsie moeten sommige mensen meerdere anti-epileptica nemen, waarvan carbamazepine, oxcarbazepine en valproaat de belangrijkste zijn.
Vrouwen die drie of meerdere geneesmiddelen gebruikten om hun epilepsie te behandelen, hadden meer kans op vruchtbaarheidsproblemen dan vrouwen die deze medicatie niet gebruikten. Onderzoeken hebben ook uitgewezen dat mannen die dergelijke medicatie nemen sperma-afwijkingen kunnen ervaren.
De precieze oorzaak van vruchtbaarheidsproblemen bij mensen met epilepsie is onbekend. Maar het is wel een feit dat ze vaker moeilijkheden ondervinden om zwanger te worden. Wie epilepsie heeft en zwanger wil worden, neemt beter contact op met een fertiliteitsarts en neuroloog om de verschillende mogelijkheden te bespreken.
Er zijn al heel wat woorden vuilgemaakt aan de invloed van de COVID-19-vaccins op de vruchtbaarheid. Maar wat is er nu juist van aan? Volgens de CDC (centers for disease control and prevention) is er geen bewijs dat het COVID-vaccin een negatief effect heeft op vrouwen die zwanger willen worden. Als je van plan bent om zwanger te worden, is vaccinatie tegen COVID-19 aanbevolen voor jouw gezondheid en die van je toekomstige baby.
Sta je op het punt naar het buitenland te trekken en heb je bepaalde vaccinaties nodig? Overleg dan met je arts of je al dan niet beter even wacht om zwanger te worden. Normaal zou er geen probleem mogen zijn, maar beter voorkomen dan genezen.
Als je vermoedt al zwanger te zijn, overleg dan met je arts voor je vaccinaties laat zetten om zeker te zijn dat alles veilig is.
Er zijn een aantal chemische stoffen, die in schoonheidsproducten zitten, die de afgelopen jaren de schuld hebben gekregen van vruchtbaarheidsproblemen. Ingrediënten zoals parabenen, triclosan en ftalaten worden vaak aangeraden om te vermijden. Hoewel er niet genoeg onderzoek is gedaan om een duidelijke conclusie te trekken, is het misschien beter om producten op chemische basis achterwege te laten.
Bepaalde vrij verkrijgbare geneesmiddelen zijn misschien wel goed, terwijl andere geneesmiddelen je mogelijk minder vruchtbaar maken. Als je zwanger probeert te worden en geneesmiddelen gebruikt of je zorgen maakt over hoe je levensstijl je vruchtbaarheid kan beïnvloeden, bespreek je dit best met een arts.
Iedereen die worstelt om zwanger te worden, weet dat de hele ervaring erg stressvol kan zijn. Het is niet verwonderlijk dat iedereen die moeilijkheden ondervindt om een gezin te stichten een zekere mate van controleverlies voelt. Dat werkt op zijn beurt angst en mogelijk zelfs depressieve gevoelens in de hand.
Uit onderzoek bleek dat vrouwen die te maken krijgen met onvruchtbaarheid vergelijkbaar niveau van depressieve gevoelens hebben als vrouwen die tegen kanker vechten. Een andere studie toonde aan dat vrouwen die een ivf-traject doorliepen en meer last hadden van stress (zowel zelf gerapporteerde stress als klinisch), minder kans hadden om zwanger te worden na hun eerste ivf-cyclus.
De grote vraag is: Veroorzaakt onvruchtbaarheid stress, of vermindert stress de vruchtbaarheid? Het is een vraag die moeilijk te beantwoorden is.
De eenvoudigste manier om stress te meten is om de betrokkenen te vragen hoe gestrest ze zich voelen. In dat geval spreken we over een zelf gerapporteerd stressniveau. Het probleem met dit soort meting is dat het niet volledig objectief is. De kans bestaat dat er onder- of overgerapporteerd wordt. Het is wetenschappelijker om het niveau van de stresshormonen te meten. Stress zorgt ervoor dat er twee hormonen vrijkomen ter hoogte van de bijnieren: alfa-amylase en cortisol.
De uitdaging hierbij is dat cortisol gedurende de dag in golven vrijkomt. De niveaus kunnen dus van uur tot uur schommelen, waardoor het moeilijk is om zeker te zijn van iemands cortisolniveau op lange termijn.
Alfa-amylase is een constanter hormoon, maar wetenschappers hebben nog steeds geen vertrouwen in de manier waarop het het stressniveau zou weergegeven.
De meeste studies proberen zowel zelf gerapporteerde stressniveaus te meten, alsook minstens één stresshormoon.
Tot op heden bieden onderzoeken geen volledig uitsluitsel. In 2010 werd voor het eerst een verband gevonden tussen stressniveaus en vruchtbaarheidsresultaten. In deze studies werden zowel cortisol- als alfa-amylasespiegels gemeten en dit toonde aan dat vrouwen met hogere alfa-amylasespiegels 12% minder kans hadden om zwanger te worden. Echter was er statistisch gezien geen significant verschil.
Uit later onderzoek in de Verenigde Staten bleek dat vrouwen met de hoogste alfa-amylasespiegels er 29% langer over deden om zwanger te worden dan vrouwen met de laagste niveaus. Het onderzoek telde echter niet voldoende metingen om de resultaten te kunnen veralgemenen.
Voor het geval dat je denkt dat stress alleen invloed heeft op de vruchtbaarheid van vrouwen, sommige onderzoeken hebben aangetoond dat stress de spermaproductie kan beïnvloeden. De hoeveelheid sperma die geproduceerd wordt, hun vorm en hoe snel ze kunnen zwemmen beïnvloeden de kans op bevruchting. Helaas is er ook geen sluitend bewijs wat betreft de invloed van stress op de mannelijke vruchtbaarheid. Een studie die dateert uit 2014 toonde aan dat stress een invloed kan hebben op de snelheid en de vorm van sperma, maar niet op de spermaconcentratie. Terwijl dat eerder onderzoek het tegendeel deed vermoeden. Toen bleek dat mannen met 2 of meer recente stressvolle gebeurtenissen in hun leven een lagere spermaconcentratie en lagere snelheid vertoonden, maar dat de vorm van sperma niet werd beïnvloed.
Een analyse van wetenschappelijke studies uit de periode 1978-2014 bleek dat koppels die een vruchtbaarheidsbehandeling ondergingen en ook mindfulnesstraining of cognitieve gedragstherapie (CGT) kregen, meer dan dubbel zoveel kans hadden om zwanger te worden dan de koppels die geen dergelijke therapie kregen. Het onderzoek concludeerde dat hoe meer men angst wist te verminderen, hoe beter de zwangerschapspercentages.
Hoewel nog niet duidelijk is of stress echt invloed heeft op de vruchtbaarheid, denkt men dat alfa-amylase en cortisol de productie van GnRH (gonadotropin-releasing hormone) kunnen verstoren. En juist dat hormoon is verantwoordelijk voor de productie van de geslachtshormonen.
Op die manier kan het de menstruatiecyclus en ovulatie bij vrouwen beïnvloeden, en de kwaliteit en het aantal zaadcellen bij mannen. Stress kan ook andere hormonen verhogen. Zo stijgt de hoeveelheid steroïde, glucocorticoïden genaamd. Die controleren de afscheiding van testosteron en beïnvloeden zo de productie van sperma.
Veel artsen zijn het erover eens dat stress op zich waarschijnlijk geen invloed heeft op de vruchtbaarheid. Wat wel van belang is, is de manier waarop je ermee omgaat.
Bij veel mensen leidt een verhoogt stressniveau tot:
Dit alles kan je kansen om zwanger te worden verlagen.
Als je probeert zwanger te worden, of je nu hoopt op een natuurlijke bevruchting of ivf opstart, kan je stress beter zoveel mogelijk vermijden. Hoe minder stress, hoe beter je kansen op conceptie zijn. Het is nooit makkelijk om te ontspannen, maar neem de tijd om activiteiten te doen die je kalmeren. We hopen dat je weg naar het ouderschap soepel en zonder stress verloopt.
2023-376/BENL, date of creation 01/2024
Vrouwen die regelmatig ongesteld zijn en geen duidelijke problemen hebben met hun cyclus, verwachten misschien geen miskramen of moeilijkheden om zwanger te worden.
Helaas weten we dat dit niet altijd het geval is. Als je ondanks een regelmatige menstruatie toch problemen hebt om een gezin te stichten, kunnen luteale fase defecten, ook wel luteal phase defects (LPD) genoemd, aan de basis liggen.
Deze aandoening beïnvloedt de hoeveelheid progesteron die vrouwen tijdens hun menstruatiecyclus produceren. Maar wat zijn luteale fase defecten precies? En hoe beïnvloeden ze de vruchtbaarheid?
Een normale cyclus begint met een folliculaire fase op de eerste dag van de bloeding. Deze duurt ongeveer 2 weken. Tijdens deze fase komt het follikelstimulerend hormoon (FSH) vrij om de eicellen in de eierstokken te helpen ontwikkelen.
Ondertussen wordt ook oestrogeen geproduceerd. Zo kan ook het baarmoederslijmvlies zich ontwikkelen. Zodra de folliculaire fase voltooid is, volgt de ovulatie of eisprong. Eenmaal je lichaam de maximale hoeveelheid oestrogeen heeft aangemaakt, zal het de rijpste eicel vrijgeven. De ovulatie duurt meestal tussen 12-24 uur, maar je kan ook zwanger worden als je betrekkingen hebt gehad enkele dagen voor of na de ovulatie.
Zodra de eicel vrijkomt tijdens de ovulatie, beginnen de follikels een hormoon af te geven dat progesteron heet. Progesteron is belangrijk voor de bevruchte eicel om zich succesvol te nestelen in de baarmoeder en te beginnen groeien. De fase waarbij progesteron wordt vrijgegeven, staat ook bekend als de luteale fase. Deze duurt gemiddeld 12 tot 16 dagen.
Als je lichaam tijdens deze drie fasen (folliculaire fase, ovulatie en luteale fase) voldoende baarmoederhalsvocht heeft geproduceerd en het sperma met succes naar de eileiders is geraakt, zou de eicel bevrucht moeten worden. Dat is het moment van de bevruchting.
Werd de eicel niet bevrucht? Dan begint de cyclus opnieuw van vooraf aan. En ben je weer ongesteld.
Luteale fase defecten of ook luteale deficiëntie of luteale insufficiëntie genoemd, is een aandoening waarbij vrouwen tijdens de luteale fase niet genoeg progesteron produceren om de eicel te laten innestelen of om een embryo te laten groeien.
In 1949 werd luteale insufficiëntie voor het eerst erkend als mogelijke oorzaak van onvruchtbaarheid. Hoewel er ondertussen meer dan 70 jaar voorbijgingen, is er vandaag nog steeds geen volledige duidelijkheid over de oorzaak en de diagnose van luteale fase defecten.
In 2012 stelde de American Society for Reproductive Medicine zelfs dat er nog geen direct verband is aangetoond tussen luteale fase deficiëntie en onvruchtbaarheid.
Ander onderzoek beweert wel een verband te leggen tussen luteale fase defecten en onvruchtbaarheid.
Omdat de signalen van luteale fase deficiëntie zo subtiel zijn, duurt het soms lang voor de juiste diagnose wordt gesteld. Veel vrouwen merken de symptomen pas wanneer er zich problemen voordoen met zwangerschap.
Vrouwen die te weinig progesteron produceren zouden een verkorte luteale fase van minder dan 9 dagen hebben. Ander onderzoek toont echter aan dat tot 5% van de gezonde vruchtbare vrouwen ook een korte luteale fase hebben zonder vruchtbaarheidsverlies.
Een ander onderzoek bestudeerde 5 vrouwen die meerdere miskramen doormaakten en verder gezond waren. Alle 5 de vrouwen hadden regelmatig last van spotting voor hun menstruatie. Daarnaast hadden ze ook progesteronniveaus die opmerkelijk lager lagen vanaf de 6e dag van hun luteale fase.
Afwijkingen in de hormoonspiegel kunnen wijzen op luteale insufficiëntie, maar de precieze oorzaak van het onevenwicht van je hormonen zijn moeilijk te bepalen.
De exacte oorzaken van luteale fase deficiëntie zijn nog een groot vraagteken en er zijn nog heel wat aanvullende gegevens nodig om representatieve conclusies te kunnen trekken. Toch worden luteale fase defecten als vaak voorkomend beschouwd. Uit één onderzoek bleek namelijk dat 41 (8,9%) van de 463 cycli klinische luteale insufficiëntie vertoonden.
Elke gezondheidstoestand die de hormoonspiegels in je lichaam beïnvloedt, kan een onderliggende oorzaak van luteale fase deficiëntie zijn.
Enkele van de belangrijkste aandoeningen die de hormoonproductie bij vrouwen kunnen beïnvloeden zijn:
Juist omdat luteale fase defecten zo moeilijk te diagnosticeren zijn, is het niet eenvoudig om onvruchtbaarheid en bovenvermelde aandoeningen met elkaar in verband te brengen.Door vast te stellen of een vrouw iets anders heeft dat haar hormoonspiegels kan beïnvloeden, kunnen artsen proberen de beste behandeling te vinden.
Hoewel er een aantal testen bestaan om luteale fase defecten op te sporen, is er geen echt betrouwbare manier om een onderscheid te maken tussen vruchtbare en onvruchtbare vrouwen.
De minst invasieve test die artsen gebruiken om luteale insufficiëntie vast te stellen is het opvolgen van de menstruatiecyclus. Er zijn echter een paar problemen met de test. Zo hebben studies aangetoond dat 13% van de menstruatiecycli gepaard gaan met een luteale fase van 10 dagen of minder. Niet alle vrouwen met een korte luteale fase ervaren ook vruchtbaarheidsproblemen.
Een ander probleem is dat de luteale fase alleen kan worden gemeten in cycli die niet resulteren in een zwangerschap. Daardoor is het moeilijk om de exacte lengte van de luteale fase te achterhalen voor vrouwen die zwanger worden.
De tweede diagnostische test die artsen gebruiken om luteale insufficiëntie te bepalen, is de progesteronspiegel meten. Deze test heeft ook nadelen. Want de progesteronspiegel schommelt over een korte periode tussen 5 en 40 ng/ml, waardoor willekeurige metingen maar weinig zeggen.
Elke dag van de luteale fase een bloedstaal nemen is niet echt praktisch. Dus hebben sommige artsen besloten dat 3 stalen voldoende zouden moeten zijn.
Een ander potentieel probleem met het meten van je hormoonspiegels is dat de progesteronproductie zelfs bij gezonde, vruchtbare vrouwen varieert. Over het algemeen is deze test niet klinisch gevalideerd.
In het verleden voerden sommige artsen endometrium biopsieën uit, waarbij een kleine biopsie van de baarmoederwand werd genomen. Omdat deze procedure nogal invasief is en nooit waardevolle resultaten heeft opgeleverd, wordt het ook als klinisch irrelevant beschouwd voor het diagnosticeren van luteale insufficiëntie.
Doordat het zo moeilijk is om de diagnose te stellen, ontbreken er ook gegevens voor behandelingen. Maar er is ook goed nieuws! Want niet elke vrouw met luteale insufficiëntie ondervindt vruchtbaarheidsproblemen.
In het geval dat een vrouw met mogelijke luteale insufficiëntie en een onderliggende aandoening vruchtbaarheidsproblemen ervaart, kan het behandelen van de onderliggende aandoening het probleem oplossen.
Als er geen duidelijke oorzaak achter de mogelijke luteale insufficiëntie is, is het nemen van progesteronsupplementen in combinatie met vruchtbaarheidsbehandelingen zoals ivf de algemene behandelmethode. Het is echter niet bewezen dat progesteronsupplementen de natuurlijke menstruatiecyclus verbeteren. Daarom zijn vruchtbaarheidsbehandelingen een belangrijk onderdeel van het behandelplan.
Er is ook tegenstrijdig bewijs dat progesteronsupplementen de kans op een miskraam verlagen. Terwijl één studie deze hypothese ondersteunt, zijn er andere die denken dat de gegevens niet sterk genoeg zijn om een duidelijk verband te leggen.
Het is jammer dat er in de ruim 70 jaar sinds luteale fase defecten werden ontdekt nog steeds zo weinig bekend is over de aandoening. Hopelijk zal verder onderzoek in de toekomst helpen om nauwkeurigere tests te ontwikkelen om te begrijpen of luteale insufficiëntie al dan niet direct verband houdt met onvruchtbaarheid, zodat de behandeling kan worden verbeterd. Praat erover met je huisarts of fertiliteitsarts.
2023-376/BENL, date of creation 01/2024
Infecties van welke aard ook kunnen schadelijk zijn voor het goed functioneren van het menselijk lichaam, vooral als ze onbehandeld blijven. Een bepaald aantal infecties blijken het voortplantingssysteem van zowel mannen als vrouwen aan te tasten. Met subfertiliteit of onvruchtbaarheid tot gevolg.
Onvruchtbaarheid door infecties is geen ongewoon probleem, zowel bij vrouwen als bij mannen. Het is zelfs zo dat infecties in het mannelijke voorplantingsstelsel verantwoordelijk zijn voor ongeveer 15% van alle gevallen van infertiliteit bij mannen, terwijl 2,5% van alle vrouwen op 35-jarige leeftijd onvruchtbaar wordt als gevolg van een bekkenonsteking.
Bekkeninfecties bij vrouwen worden vaak veroorzaakt door schade aan de eileiders of andere voortplantingsorganen. Hierdoor raakt de voorplantingscyclus verstoord,wat op zijn beurt kan leiden tot onvruchtbaarheid. Vaak ligt een onbehandelde seksueel overdraagbare aandoening (soa) aan de basis van de infectie, maar dat is zeker niet altijd het geval.
Deze infecties leiden het vaakst tot onvruchtbaarheid bij vrouwen:
Het goede nieuws is dat je bekkenontsteking kan voorkomen door een soa vroegtijdig te behandelen. Het slechte nieuws is dat veel vrouwen die besmet zijn met chlamydia of gonorroe geen symptomen ervaren. De enige manier om ervoor te zorgen dat seksueel actieve vrouwen niet besmet raken, is door veilig te vrijen en je regelmatig te laten testen.Vrouwen met bekkenontsteking ervaren vaak symptomen zoals buik- en rugpijn, onregelmatige menstruatie, ongewone vaginale afscheiding, misselijkheid en/of braken. Maar dat is niet voor iedereen zo. Sommige vrouwen ervaren helemaal geen symptomen. Als bekkenontsteking in een vroeg stadium wordt ontdekt, kan het zelfs behandeld worden met een antibioticakuur van 14 dagen.
Zo’n 15% tot 20% van de vrouwen die bekkenontsteking hebben gehad, kregen ook te maken met vruchtbaarheidsproblemen. Het feit dat bekkenontsteking vaak voorkomen kan worden, laat zien hoe belangrijk het is dat vrouwen ingelicht worden over soa’s en hoe ze zichzelf en hun seksuele partners kunnen beschermen.
Tubaire afwijkingen kunnen optreden wanneer de eileiders van een vrouw ontstoken raken door een infectie. Daardoor komt de bevruchting in het gedrang. Veel vrouwen met bekkenontsteking ontwikkelen later tubaire afwijkingen, maar tubaire afwijkingen kunnen ook op zichzelf ontstaan. Ook hier kunnen onbehandelde soa’s de boosdoener zijn. Maar het is zeker niet de enige oorzaak. In 13% van de gevallen worden tubaire afwijkingen veroorzaakt door endometriose. Bij deze aandoening groeit er littekenweefsel dat de eileiders blokkeert.
Vrouwen met tubaire afwijkingen ervaren vaak geen uiterlijke symptomen. Ze weten misschien niet dat ze aangetast zijn tot ze zwanger proberen te worden. Afhankelijk van de beschadiging van de eileiders, kan chirurgie een optie zijn om vrouwen te helpen om natuurlijk zwanger te worden. Zijn de eileiders toch te beschadigd? Dan biedt ivf de beste kans op een succesvolle zwangerschap.
Veel vrouwen met bacteriële vaginose vertonen geen symptomen, maar degenen die dat wel doen klagen over vaginale afscheiding met een visachtige geur, vaginale jeuk, een branderig gevoel bij het plassen en witte of grijze afscheiding. De infectie kan worden behandeld met een antibioticakuur. Blijft bacteriële vaginose onbehandeld? Dan kan het leiden tot bekkenontsteking en andere schade die op lange termijn vruchtbaarheidsproblemen kunnen veroorzaken. Uit onderzoek bleek dat 19% van de onvruchtbare vrouwen ook bacteriële vaginose heeft.
Om ervoor te zorgen dat bacteriële vaginose zich niet verspreidt, moeten vrouwen zich onthouden van seksuele activiteiten totdat de infectie volledig behandeld is. Je kan bacteriële vaginose ook voorkomen. Daarvoor moet je er een goede vaginale gezondheidsetiquette op na houden, zoals ademend ondergoed dragen en agressieve zeep vermijden.
Veel HPV-stammen gaan vanzelf over. Degene die dat niet doen, kunnen een negatief effect hebben op het resultaat van een ivf-traject en andere geassisteerde voortplantingstechnieken. Vrouwen kunnen zichzelf beschermen tegen HPV door veilig te vrijen. Er bestaan ook vaccins die hen tegen veel HPV-stammen beschermen.
Symptomen van orchitis zijn pijn en zwelling van de testikels, pijn bij het klaarkomen en plassen, misselijkheid, braken, koorts en een vergrote prostaat. De behandeling bestaat uit een combinatie van antibiotica en ontstekingsremmers. Ook ijs om de zwelling te verlichten, doet bij veel mannen deugd. Het is belangrijk dat mannen zich zo snel mogelijk te laten behandelen om schade op lange termijn te voorkomen.
Laat je dit niet behandelen? Dan kan orchitis ook leiden tot onomkeerbare schade aan de kwaliteit en productie van sperma. Dat kan leiden tot subfertiliteit. Orchitis is een belangrijke oorzaak van onvruchtbaarheid bij mannen, toch zijn er geen exacte cijfers beschikbaar.
De oorzaak is ook hier vaak een onbehandelde soa zoals chlamydia of gonorroe. Maar ook een onbehandelde urineweginfectie kan de boosdoener zijn. Als epididymitis in een vroeg stadium wordt ontdekt, kan het met antibiotica behandeld worden. Onbehandelde epididymitis is één van de belangrijkste oorzaken van onvruchtbaarheid bij mannen en treft maar liefst 40% van de patiënten.
Momenteel is er nog geen behandeling voor mannen. De symptomen kunnen daarentegen wel behandeld worden. Ook voor mannen bestaan er vaccins tegen bepaalde HPV-stammen. Maar de beste bescherming is zoals altijd: veilig vrijen.
Veel infecties die leiden tot onvruchtbaarheid bij vrouwen of mannen kunnen worden voorkomen. Veilige seks is voor sommigen misschien taboe, maar één van de gevolgen van onvoldoende seksuele voorlichting is dat mensen niet weten hoe ze zich kunnen beschermen of waartegen ze zich moeten beschermen. Wij willen graag het bewustzijn vergroten om zo de mensen attent te maken van de gevaren van onbehandelde infecties. We hopen op die manier zoveel mogelijk gevallen van vermijdbare onvruchtbaarheid te voorkomen.
Raadpleeg bij het vermoeden van een infectie steeds uw arts voor een correcte diagnose en behandeling.
2023-376/BENL, date of creation 01/2024
Koppels die al meer dan een jaar zonder succes proberen zwanger te worden, krijgen vaak de diagnose van onvruchtbaarheid of subfertiliteit. Wanneer men in dit stadium terechtkomt, ondergaat men meestal een reeks standaardonderzoeken om de oorzaak van de onvruchtbaarheid te achterhalen.
Soms komen alle testen negatief terug en is er dus geen duidelijke oorzaak. In dat geval spreken artsen over “onverklaarbare onvruchtbaarheid”.
Maar wat betekent “onverklaarbare onvruchtbaarheid” eigenlijk? Heb je in dit geval minder kans om zwanger te worden dan mensen waarbij wel een oorzaak gevonden is? Je leest het hier!
Onvruchtbaarheid treft wereldwijd tussen 8% en 12% van de koppels, waarvan 40 à 50% terug te brengen is tot mannelijke onvruchtbaarheid. Dat betekent dat de oorzaak even vaak mannelijk als vrouwelijk gerelateerde oorzaken heeft.
Om de oorzaak van onvruchtbaarheid beter te begrijpen en de beste behandeling te bepalen, voeren artsen een aantal tests uit. Een lichamelijk onderzoek moet voor de hand liggende oorzaken uitsluiten. Daarnaast polst de arts ook naar de seksuele voorgeschiedenis bij beide partners.
Vervolgens zal de arts proberen de oorzaak te bepalen door zich eerst te concentreren op de meest courante oorzaken van onvruchtbaarheid. In eerste instantie kiezen de meeste artsen ervoor te beginnen met de minst invasieve aanpak. Indien dit geen uitsluitsel oplevert, kan men nog overgaan naar andere tests.
De eenvoudigste manier om onvruchtbaarheid bij mannen vast te stellen is via een spermaonderzoek. Sperma-analyse is een niet-invasieve procedure waarbij een man een spermastaal geeft om te testen. Vervolgens analyseert men de volgende factoren om eventuele afwijkingen te bepalen:
Hormoononderzoek en spermaonderzoek worden meestal samen gedaan. De twee belangrijkste hormonen die gelinkt worden aan een gezonde spermaproductie zijn follikelstimulerend hormoon (FSH) en testosteron.
Worden er hierbij afwijkingen gevonden? Dan kunnen artsen aanvullende testen uitvoeren om uit te zoeken wat er precies aan de hand is. Indien mannen helemaal geen of heel weinig sperma produceren, kunnen genetische tests of meer invasieve chirurgische procedures meer uitsluitsel geven.
Een eerste lichamelijk onderzoek kan artsen al in een specifieke richting sturen. Toch zijn er een aantal algemene tests die artsen gebruiken om de oorzaak van onvruchtbaarheid te begrijpen.
Blijken de tests allemaal normaal, dan kan men overschakelen op invasievere chirurgische procedures zoals een laparoscopie. Daarbij worden de vrouwelijke voortplantingsorganen chirurgisch onderzocht, in de hoop de oorzaak van de onvruchtbaarheid te vinden.
Blijken alle standaard vruchtbaarheidstesten geen duidelijke verklaring op te leveren, dan krijgt een vrouw of koppel de diagnose “onverklaarbare onvruchtbaarheid”. Soms ook “ideopatische onvruchtbaarheid” genoemd.
Wereldwijd treft “onverklaarbare onvruchtbaarheid” zo’n 30% van de koppels, waardoor het één van de grootste oorzaken van onvruchtbaarheid is.
Deze diagnose wordt door sommige vruchtbaarheidsartsen in twijfel getrokken. Zij stellen dat het feit dat de oorzaak niet gevonden wordt, niet betekent dat er geen oorzaak is. Weten dat er een probleem is, maar niet weten hoe het komt, kan extreem frustrerend zijn. Weten waarom helpt veel koppels om het probleem een plaats te geven.
Het is echter belangrijk om te onthouden dat de diagnose van “onverklaarbare onvruchtbaarheid” niet betekent dat je nooit zwanger kan worden. Soms corrigeert het probleem zich vanzelf na verloop van tijd. Het is zelfs zo dat het percentage spontane bevruchtingen in deze gevallen veel hoger ligt dan bij onvruchtbaarheid waar wel een duidelijke oorzaak te vinden was. Tot wel 80% bij jongere koppels.
Een bijkomend probleem met “onverklaarbare onvruchtbaarheid” is het feit dat vruchtbaarheidstesten geen rekening houden met oorzaken die gerelateerd zijn met leeftijd. Daardoor is de kans groter dat vrouwen ouder dan 35 gediagnosticeerd worden met onverklaarbare onvruchtbaarheid.
Vrouwen boven een bepaalde leeftijd hebben mogelijk een andere behandeling nodig dan andere lotgenoten. Het onderscheid dient gemaakt te worden tussen jonge vrouwen met “onverklaarbare onvruchtbaarheid” en degenen met leeftijdgerelateerde “onverklaarbare onvruchtbaarheid”.
Met andere woorden, vrouwen ouder dan 35 hebben meer kans om moeilijk zwanger te worden dan jongere vrouwen. Omdat er momenteel nog geen specifieke test bestaat om de eicelkwaliteit te meten, worden ze onder de noemer “onverklaarbare onvruchtbaarheid” geschoven.
Andere zaken die een diagnose “onverklaarbare onvruchtbaarheid” zouden kunnen rechtvaardigen:
Omdat er per definitie geen duidelijk probleem is bij “onverklaarbare onvruchtbaarheid”, zullen de behandelopties proberen rekening te houden met de meest voorkomende oorzaken. Volgende behandelopties komen het vaakst voor:
Omdat “onverklaarbare onvruchtbaarheid” zo’n dubbelzinnige diagnose is, maken mensen die ze krijgen zich vaak zorgen over de kansen om zwanger te worden. Dit is echter een veelvoorkomend misverstand.
Afhankelijk van de oorzaak hebben sommige mensen met de diagnose juist een grotere kans om een kind te krijgen.
Wie de diagnose krijgt, probeert beter de oorzaak zo goed mogelijk te achterhalen om zo het beste behandeltraject te bepalen. Dit vergroot de kans om zwanger te worden.
2023-376/BENL, date of creation 01/2024
Onvruchtbaarheid treft ongeveer 9% van de mannen en ongeveer 10% van de vrouwen tijdens hun vruchtbare periode. Hoewel onvruchtbaarheid relatief vaak voorkomt, verandert dat niets aan het feit dat het een enorm uitdagende en isolerende ervaring kan zijn. Daarom kan het helpen om bij een psycholoog gespecialiseerd in fertiliteit langs te gaan.
Onvruchtbaarheid heeft namelijk niet enkel een fysieke impact, ook de mentale gezondheid lijdt eronder. Mensen die met onvruchtbaarheid te maken krijgen, hebben vaak schuldgevoelens of komen in een depressie terecht. De stress die veroorzaakt wordt door de vruchtbaarheidsproblemen heeft ook z’n effect op iemands relatie.
Een sterk netwerk, dat steun biedt, is belangrijk voor iedereen die moeilijk zwanger wordt. Maar soms kan een beetje professionele hulp geen kwaad. Je hoeft je daar helemaal niet voor te schamen. Integendeel! Jij zorgt voor jezelf. Een fertiliteitspsycholoog zal je ondersteunen doorheen deze uitdagende tijd.
Als je vragen hebt over onvruchtbaarheidsbegeleiding of psychologische hulp omdat je kinderwens maar niet vervult raakt, zoek dan niet verder. Wij zijn er om al je vragen te beantwoorden.
De diagnose van onvruchtbaarheid is een harde realiteit. Zoals bij elke vorm van verlies ga je door verschillende stadia van schuld, angst en schaamte. Net daarom kan een fertiliteitspsycholoog zo belangrijk zijn. Het is een vorm van therapie die erop gericht is mensen die met onvruchtbaarheid te maken hebben te helpen omgaan met de diagnose. Zo’n verdict brengt zowel op emotioneel als op lichamelijk vlak verschillende uitdagingen met zich mee.
Het doel van sessies bij een fertiliteitspsycholoog is afhankelijk van het feit of je als vrouw alleen komt of met je partner.
Hoewel het nieuws voor iedereen verschrikkelijk is, is de hele ervaring rond onvruchtbaarheid erg verschillend voor mannen en vrouwen. Het verlies valt soms moeilijk onder woorden te brengen, waardoor je partner het ook minder goed kan begrijpen.
Uit onderzoek blijkt dat vrouwen meer bereid zijn om een open en eerlijk gesprek te voeren over hun vruchtbaarheidsproblemen dan mannen. Dit kan problematisch zijn voor een gezonde communicatie. Koppels zijn het ook niet altijd eens met elkaar over wanneer en hoe ze het onderwerp kunnen bespreken met vrienden of familie.
De uitdagingen stoppen niet bij de diagnose. Veel koppels kiezen voor geassisteerde voorplantingstechnologie (ART) zoals IVF om toch zwanger te proberen raken. Deze koppels beseffen vaak dat de fysieke impact van deze procedures een negatief effect op hun seksleven zou kunnen hebben. Een IVF-procedure vraagt immers veel van je lichaam.
Het kan ook moeilijk zijn om als koppel te beslissen hoe lang je blijft proberen. Want wanneer is het tijd om te stoppen? Wanneer ga je over tot alternatieven zoals adoptie, draagmoederschap of spermadonatie? Het is een moeilijke vraag en het antwoord is wellicht voor iedereen anders.
Bij een fertiliteitspsycholoog hou je de communicatielijnen tussen jou en je partner open. Je bespreekt je kinderwens, je gevoelens en je ervaringen met elkaar. Zo leer je elkaars reactie ook beter begrijpen en kan je elkaar optimaal steunen.
Betere communicatie betekent betere ondersteuning. Betere ondersteuning zorgt op zijn beurt voor minder conflicten. En ook dat is het doel van onvruchtbaarheidsbegeleiding.
Onvruchtbaarheid is als een kasseiweg bewandelen op hoge hakken. Moeilijk en pijnlijk. Maar als je je gesteund voelt, is het toch een beetje makkelijker.
Het aantal sessies varieert per koppel. Sommige koppels merken al na 9 à 12 sessies vooruitgang. Andere hebben wat meer tijd nodig. Alles is afhankelijk van de situatie.
De psychologische gevolgen van vruchtbaarheidsproblemen zijn reëel. Vrouwen vertonen dezelfde angst- en depressiecijfers als vrouwen die aan kanker of een hartaandoening lijden.
Iedere fertiliteitspsycholoog gaat anders te werk, maar het doel is altijd hetzelfde: het identificeren van de bron van de depressie en/of angst en je handvaten geven om ermee te kunnen omgaan.
Afhankelijk van de specifieke problemen waar een persoon of koppel mee te maken heeft, zal elke sessie gericht zijn op het aanpakken van deze problemen. Ga je als koppel? Dan kan de focus liggen op jullie communicatie en elkaar begrijpen.
Je psycholoog is je gids en leert je omgaan met deze emoties. Want soms weten we gewoon zelf niet hoe we het allemaal moeten aanpakken. En ook dat is helemaal oké.
Tijdens een eerste sessie bespreek je voornamelijk de basis. Denk maar aan je medische voorgeschiedenis, je diagnose, hoe lang je al tracht om je kinderwens te vervullen, enzovoort.
Als koppel ga je waarschijnlijk elk je persoonlijke ervaringen delen tijdens de sessies. Hoe beïnvloedt het traject jou. Dr. Connie Shapiro, een vruchtbaarheidspsycholoog, stelt dat het aan iedereen vragen wat voor hen belangrijk is, helpt bij het bepalen van een behandelingsplan op maat van een koppel.
Psychologen kunnen koppels helpen om te bepalen wat de beste manier is om dit later ook aan het kind te vertellen. Om zo te vermijden dat er grote familiegeheimen ontstaan.
Een fertiliteitspsycholoog zal je ook op andere gebieden bijstaan. Zo zal hij of zij je informeren over medische, juridische en psychologische aspecten van conceptie via derden. Zo kan je je als koppel zeker voelen bij je keuze om voor bepaalde alternatieven te kiezen.
Leg in eerste instantie je oor te luisteren bij je fertiliteitskliniek. De kans is groot dat zij je iemand kunnen aanbevelen. Heb je geen vaste fertiliteitskliniek? Dan kan je ook online zoeken. Vaak vind je een lijst met psychologen die gespecialiseerd zijn in fertiliteit en/of een kinderwens.
Met deze vragen krijg je een beeld van wat je kan verwachten indien je met deze persoon samenwerkt.
Het totale kostenplaatje van een fertiliteitspsycholoog is afhankelijk van een aantal factoren. De meeste ziekenfondsen komen gedeeltelijk tussen in de kosten voor psychologische hulp. Hoeveel precies, is niet wettelijk bepaald en hangt dus af van het ziekenfonds waarbij je aangesloten bent.
Iedereen die te maken krijgt met vruchtbaarheidsproblemen, kan op één of andere manier baat hebben bij vruchtbaarheidstherapie. Echter wil of kan niet iedereen zich dat veroorloven.
De uiteindelijke keuze ligt bij jou. Wij raden het wel aan, zeker in volgende situaties:
Door erover te praten met je psycholoog kun je open en eerlijk bepalen wat goed is voor jou en je gezin.
Twijfel je of een fertiliteitspsycholoog iets voor jou is, dan kan het misschien een goed idee zijn om het eens te proberen. Je kan er alleen maar bij winnen. Vind je het toch maar niets, dan is er niemand die jou verplicht de sessies verder te zetten. Maar wie weet is vruchtbaarheidstherapie net wat je nodig hebt om de last op je schouders wat te verlichten. Waarom zou je het alleen doen als er mensen zijn die je kunnen ondersteunen.
2023-376/BENL, date of creation 01/2024
Onvruchtbaarheid is iets heel persoonlijk. Het is vaak een uitdagend parcours dat niet alleen de fysieke gezondheid van een vrouw beïnvloedt, maar ook haar emotioneel welzijn. De vraag “ben ik onvruchtbaar?” weegt enorm door op iemands leven. In dit artikel verdiepen we ons in de uitdagingen die onvruchtbaarheidspatiënten en hun gezin ervaren.
We gaan dieper in op de emotionele rollercoaster en de psychologische stress. Daarnaast reiken we ook praktische tips en waardevolle strategieën aan om met onvruchtbaarheid om te gaan en de nodige psychologische steun te vinden.
Het emotionele traject van onvruchtbaarheid valt te vergelijken met een achtbaan. Met ups en downs die moeilijk te voorspellen zijn. Het ene moment ben je gevuld met hoop en optimisme, zoals bij de start van een nieuwe behandelcyclus of wanneer je positief nieuws verneemt van een zorgverlener. Na tegenslagen slaat die hoop om en word je in veel gevallen overmand door teleurstelling, frustratie of diep verdriet wanneer de behandeling niet blijkt te werken.
Onderzoek toont aan dat de psychologische stress die mensen die kampen met onvruchtbaarheid ervaren, vergelijkbaar is met de stress die men ervaart bij ernstige ziekten zoals kanker en HIV. Dit bewijst nog maar eens hoe belangrijk het is om het emotionele aspect van onvruchtbaarheid te erkennen. De geestelijke tol van een vruchtbaarheidstraject is aanzienlijk. Hou je hier geen rekening mee? Dan bestaat de kans dat de uitdagingen die gepaard gaan met het vruchtbaarheidstraject, verergeren.
De stress kan je leven op verschillende manieren beïnvloeden. Denk maar aan je relaties, je werk en je levenskwaliteit in het algemeen. Het is daarom essentieel om tijdens dit traject je mentaal welzijn te erkennen en er prioriteit aan te geven.
Wie worstelt met de vraag “ben ik vruchtbaar?” en problemen ondervindt om zwanger te worden, zoekt raad bij experten voor vruchtbaarheidstrajecten. Maar psychologische hulp zoeken is minstens even belangrijk. Tegenwoordig erkennen veel vruchtbaarheidsklinieken het belang van het emotionele welzijn van hun patiënten. Ze bieden zowel individuele therapiesessies aan, als koppeltherapie. Zo helpen ze patiënten omgaan met het emotionele leed dat vaak gepaard gaat met onvruchtbaarheid.
Professionele hulp kan je voorzien van de nodige hulpmiddelen en strategieën om je doorheen het web van gevoelens te navigeren. Onderzoeken tonen aan dat psychologische bijstand door klinische psychiatrische specialisten de resultaten van IVF (In-vitro fertilisatie) en ART (Assisted Reproductive Technology) kan verbeteren.
Hoewel professionele hulp van onschatbare waarde is, valt ook de kracht van ondersteuning door lotgenoten niet te onderschatten. Steungroepen die bestaan uit mensen die zich in een gelijkaardige situatie bevinden of bevonden hebben, kunnen een diep gevoel van samenhorigheid geven. Je voelt je meer begrepen. Het delen van ervaringen, angsten en hoop met anderen die de uitdagingen die je voorgeschoteld krijgt echt begrijpen, kan opmerkelijk therapeutisch werken. Deze groepen komen vaak fysiek of virtueel bij elkaar. Zo zijn ze toegankelijk voor het brede publiek.
In het digitale tijdperk waarin we leven, zijn online gesprekken van onschatbare waarde voor mensen die met onvruchtbaarheid te maken hebben. Fora en sociale media brengen mensen over heel de wereld dichter bij elkaar. Deze platforms bieden een veilige omgeving om advies te vragen en verhalen te delen. Bovendien vormt het een virtuele schouder om op te leunen. Online community’s zijn ook waardevolle plaatsen om inzichten en informatie te vergaren over o.a. de behandelopties.
Online heeft geen openingsuren. Je kan 24/7 terecht bij online community’s. Ze bieden ondersteuning wanneer jij het nodig hebt. Je komt in contact met mensen waarmee je je kan identificeren. Ze weten wat het is om de diagnose te krijgen, ze ervaarden uit eerste hand fertiliteitsbehandelingen, ze delen misschien dezelfde culturele achtergrond. Kortom, ze begrijpen je zonder al te veel woorden.
Iedere ervaring met vruchtbaarheidsproblemen is uniek. Soms is er individuele ondersteuning nodig. Daarom kunnen individuele therapiesessies enorm nuttig zijn. Deze sessies bieden een vertrouwelijke ruimte om persoonlijke emoties, angsten en uitdagingen met betrekking tot onvruchtbaarheid de vrije loop te laten. Een ervaren psycholoog kan je de nodige handvaten bieden afgestemd op je specifieke behoeften.
Therapie wordt nog relevanter wanneer we willen omgaan met de mix van complexe emoties die vruchtbaarheidsproblemen kunnen oproepen. Het biedt een gestructureerde en ondersteunende omgeving waarin je deze emoties kunt verwerken en strategieën kan ontwikkelen om deze te managen.
Omgaan met onvruchtbaarheid vereist goede communicatie, zeker tussen partners. De emotionele belasting kan de relatie onder druk zetten. Open en eerlijke gesprekken over gevoelens, zorgen en verwachtingen zijn essentieel. Creëer daarom een veilige omgeving waar beide partners zichzelf kunnen uiten zonder oordeel. Ook relatietherapie kan een waardevol hulpmiddel zijn om communicatie en de band tussen partners te versterken.
Koppels die openlijk over hun vruchtbaarheidsproblemen praten, vinden vaak dat het hen dichter bij elkaar brengt. Zo delen ze de emotionele last en kunnen ze elkaar steunen tijdens de hoogte- en dieptepunten.
Zelfzorg is een belangrijke factor wanneer je moeilijk zwanger raakt. Concreet betekent het dat je bewust de tijd neemt om jezelf en je mentaal welzijn op de eerste plaats te zetten. Doe activiteiten die je gelukkig maken en je ontspannen. Of het nu gaat om lezen, yoga, een natuurwandeling of een creatieve hobby. Als het jou gelukkig maakt, is het goed. Zoek iets dat je mentaal rust geeft en dat je kan integreren in je routine.
Probeer prioriteit te geven aan zelfzorg tijdens je vruchtbaarheidstraject. Zelfs kleine stappen die erop gericht zijn om ervoor te zorgen dat je jezelf zowel emotioneel als lichamelijk verzorgt, kunnen een impact hebben. Zelfzorg vult je emotionele reserves aan, vermindert stress en helpt je om positief te blijven.
Hoewel het behouden van hoop essentieel is, is het ook van cruciaal belang om realistische verwachtingen te scheppen. Niet alle behandelingscycli zullen succesvol zijn en teleurstellingen kunnen hun tol eisen. Begrijpen dat onvruchtbaarheid een complex traject met ups en downs is, kan helpen om je verwachtingen te managen en de emotionele impact te beperken. Praat met je arts over de slaagkansen van verschillende behandelingen op basis van jouw specifieke situatie.
Verwachtingen managen is een continu proces. Het gaat om het evenwicht vinden tussen hoop en optimisme en de erkenning dat tegenslagen een normaal onderdeel zijn van het vruchtbaarheidstraject.
Kennis is een krachtige tool wanneer je geconfronteerd wordt met vruchtbaarheidsproblemen. Informatie verzamelen over infertiliteit, behandelingsopties en de bijhorende emotionele aspecten, kan je helpen weloverwogen beslissingen te nemen. Woon educatieve seminaries bij, lees boeken en artikelen en stel vooral veel vragen tijdens je medische afspraken. Inzicht in de wetenschap achter de behandelingen, mogelijke uitdagingen en de mentale impact kan helpen om het proces te ontrafelen en angsten te verminderen.
Door genoeg kennis te vergaren kan je goed geïnformeerde keuzes maken die in lijn liggen met je waarden en doelen. Bovendien stelt het je in staat actief deel te nemen aan het behandelplan en beter te communiceren met het zorgteam rondom jou.
Vrouwen van alle leeftijden, etnische afkomsten en sociaaleconomische klassen worstelen met vruchtbaarheidsproblemen. Het kan individuen en koppels uit alle lagen van de bevolking treffen. Erkenning van de prevalentie kan ervoor zorgen dat het stigma stilaan verkleint en het gevoel van empathie en begrip bevorderen
Het is wetenschappelijk bewezen dat vruchtbaarheidsproblemen een grote emotionele impact hebben. Ook mannen ervaren dit. Hun mentaal welzijn moet ook erkend en aangepakt worden tijdens het hele traject.
Jezelf doorheen een vruchtbaarheidstraject loodsen vereist een veelzijdige aanpak met aandacht voor professionele ondersteuning, zelfzorg, open communicatie en realistische verwachtingen. Zo’n traject kan z’n tol eisen op je mentaal welzijn.
Er zijn heel wat tools voor handen die je kunnen helpen omgaan met de emotionele uitdagingen die vruchtbaarheid met zich meebrengen. Zo kan je professionele hulp zoeken of connecteren met lotgenoten. Vergeet ook niet extra in te zetten op zelfzorg. Vruchtbaarheidstrajecten zijn altijd een uitdaging. Maar met veerkracht en hoop kan je er met success doorheen navigeren en je doel, je eigen gezin stichten, hopelijk bereiken.
Dergelijke trajecten kennen geen lineair verloop. Het kan onverwachte wendingen nemen. Gelukkig kom je met de juiste ondersteuning en copingstrategieën een heel eind. Wees proactief en zorg voor je mentaal welzijn. Het is een belangrijke stap om jouw dromen te verwezenlijken.
2023-376/BENL, date of creation 01/2024
