Podcast ‘De Onzichtbare Strijd’: Prof. De Neubourg ontkracht schuldgevoelens rond zwangerschapsverlies.
Een positieve test. Een toekomst in je hoofd. En dan ineens… stilte.
Zwangerschapsverlies. Wat als het al vroeg misloopt?
Een positieve zwangerschapstest. Een toekomst die zich langzaam begint te vormen in je hoofd. En dan, plots, die stilte. Het gebeurt vroeg, vaak vóór de buitenwereld weet dat je zwanger bent. Maar in jouw hoofd en hart was het er al: een kindje. Een plan. Een begin.
Zwangerschapsverlies is rauw, onzichtbaar en veel vaker voorkomend dan je denkt. We spraken met Professor gynaecoloog Diane De Neubourg, diensthoofd Centrum voor Reproductieve Geneeskunde van het UZ Antwerpen, over de medische en emotionele realiteit van een zwangerschapsverlies in het eerste trimester.
Wanneer het vroeg stopt
Een eerste echo rond week 7 à 8 van de zwangerschap is vaak het eerste cruciale moment.
“Als we op dat moment een embryo met hartslag zien op de juiste plaats, stijgt de kans op een goede evolutie sterk,” zegt Prof. De Neubourg. “Maar de eerste twaalf weken blijven spannend. Veel vrouwen beleven die in stilte, met veel onzekerheid.”
De meeste vroege zwangerschapsverliezen zijn het gevolg van genetische afwijkingen. In twee op de drie gevallen kan men dat aantonen, en vermoedelijk ligt dat cijfer nog hoger.
Geen schuld, geen fout
“Een zwangerschapsverlies is zelden het gevolg van iets wat een vrouw ‘fout’ gedaan heeft,” benadrukt Prof. De Neubourg. “Een glas wijn, sushi of een sauna? Dat leidt niet tot zwangerschapsverlies.”
Toch blijven veel vrouwen achter met schuldgevoelens, vragen en verwarring. Zeker als het verlies zich ‘stil’ aankondigt, zonder duidelijke symptomen. Plots verdwijnt de misselijkheid. De borsten voelen minder gespannen. Of alles lijkt nog normaal, tot de echo het tegendeel bewijst.
Wat gebeurt er na het verlies?
Er zijn drie medische opties: wachten op een natuurlijke afvloeiing, het proces op gang brengen met medicatie, of kiezen voor een curettage. Elke aanpak heeft voor- en nadelen, de keuze hangt af van het moment, het verloop en de noden van de vrouw.
“Vroeger gebeurde vaker een curettage, nu kiezen we vaker voor een natuurlijke afvloeiing,” zegt Prof. De Neubourg. “Dat is lichamelijk minder belastend, maar geeft ons ook minder vaak weefsel om genetisch te onderzoeken.”
Bij herhaalde zwangerschapsverliezen volgt meestal verder onderzoek: naar de baarmoeder, het hormoonstelsel, het sperma en genetica van het koppel. Pas als er iets gevonden wordt, kan een gerichte behandeling worden opgestart.
Hoeveel tijd moet er tussen zitten?
Medisch gezien is één normale menstruatiecyclus meestal voldoende om opnieuw te proberen. Emotioneel is dat anders.
“Sommige vrouwen willen meteen opnieuw zwanger worden, anderen nemen liever de tijd. Beide zijn oké.”
Hoe vaak komt het voor?
Gemiddeld eindigt 1 op 6 zwangerschappen in een verlies, bij vrouwen boven de 40 zelfs 1 op 3. Toch blijft het thema omgeven door stilte.
“Vrouwen voelen zich vaak eenzaam met hun verdriet,” zegt Prof. De Neubourg. “Zeker als ze hun zwangerschap nog niet hadden gedeeld. Daardoor blijft ook de steun vaak uit.”
Het gaat niet alleen om een embryo.
Voor veel vrouwen is het verlies niet alleen lichamelijk. Het is het verlies van wat had kunnen zijn.
“Het gaat over verwachtingen, plannen, de toekomst die al even in hun hoofd zat,” zegt Prof. De Neubourg. “Ook als het rationeel ‘nog vroeg’ was, kan het emotioneel zwaar zijn.”
Een volgende zwangerschap is vaak beladen met angst. Psychologische begeleiding is dan welkom, in fertiliteitscentra is die standaard beschikbaar, maar ook daarbuiten is ondersteuning belangrijk.
Wat kun je zeggen om troost te bieden?
“Op het moment zelf moet je ruimte laten voor verdriet,” zegt Prof. De Neubourg. “Later kun je hoop geven. Bijvoorbeeld door te benadrukken dat een zwangerschap op zich al een stap vooruit is, zeker na een fertiliteitstraject.”
Maar dat komt pas later. Eerst is er rouw. Tijd. Stilte. En hopelijk ook: erkenning.
Zwangerschapsverlies is geen uitzondering. Maar het mag wél uit de schaduw. Hoe klein of pril ook: jouw verlies telt.
Disclaimer
De in dit artikel vermelde cijfers zijn afkomstig uit uitspraken van de sprekers in onze podcasts. Ze weerspiegelen hun professionele ervaring en vervangen geen officiële wetenschappelijke gegevens.
2025-185/BENL, date of creation 08/2025